Roberto García de Mesa: “Η Ελλάδα είναι μια συναρπαστική χώρα”

Είμαι πολύ χαρούμενη και είναι ιδιαίτερη τιμή για μένα που ένας τόσο αξιόλογος συγγραφέας, όπως είναι ο Roberto García de Mesa , δέχτηκε με μεγάλη προθυμία να μου παραχωρήσει μια συνέντευξη για το MAXMAG. Έχοντας εκδώσει  περισσότερα από 42 βιβλία, τα οποία έχουν ήδη μεταφραστεί σε πάνω από πέντε γλώσσες, ο Roberto García de Mesa παραμένει ένας άνθρωπος ταπεινός και πάνω από όλα ευγενής. Δεν επαναπαύεται ποτέ, πάντα βρίσκεται στον πυρετό της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της συγγραφής.  Καλλιεργημένος, ευαίσθητος, ταλαντούχος, με τεράστια μόρφωση, με σεβασμό και αγάπη προς τη χώρα μας, την οποία και έχει επισκεφθεί πρόσφατα, ο συγγραφέας εμπνέεται από τη δική μας “Αντιγόνη” και γράφει ένα σύγχρονο έργο, γροθιά στο κατεστημένο, τοποθετώντας την τραγική ηρωίδα στη σημερινή εποχή της Ευρωπαικής Ένωσης. Το βιβλίο του Roberto García de Mesa με τίτλο: “Η εποχή του ψύχους. Συζητήσεις με την Αντιγόνη” κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Bibliotheque σε μετάφραση Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.  Αλλά ας αφήσουμε τον ίδιο να μας πει περισσότερα!

Επιμέλεια συνέντευξης: Νατάσσα Λούππου

-Το συγγραφικό σας έργο είναι ήδη πολύ μεγάλο. Έχετε δημοσιεύσει περισσότερες από πενήντα ποιητικές συλλογές, θεατρικά έργα, αφηγήματα, δοκίμια, κριτικές, μονογραφίες, διαλόγους… και συνεχίζετε να γράφετε με πάθος και αφοσίωση στη λογοτεχνία. Ποιο είναι το μυστικό της έμπνευσής σας; Πόσο καιρό της ζωής σας έχετε αφιερώσει στη μελέτη και στη συγγραφή;

–Σας ευχαριστώ. Δεν έχω κάποιο μυστικό έμπνευσης. Δουλεύω πολύ και πολλά πράγματα συγχρόνως. Ίσως τελικά, το να καταπιάνεσαι με διαφορετικά είδη δημιουργίας ταυτόχρονα, να σου δίνει την ευκαιρία να ξεσκονίσεις τη φαντασία σου και να ξεμπλοκάρεις τη δημιουργικότητα σου. Τα πάντα έχουν το νόημά τους: Για παράδειγμα, η ποίησή μου τροφοδοτεί τη μουσική μου, και αντίστροφα. Το θέατρο μου τροφοδοτεί την ποίησή μου. Οι ζωγραφιές μου με εμπνέουν να στήσω τις σκηνές στο θέατρο. Και όλα μαζί βοηθούν στο να προβληματιστώ και να πειραματιστώ πάνω στο λογοτεχνικό δοκίμιο … και κάπως έτσι … η δημιουργία δεν τελειώνει ποτέ. Πιστεύω ότι όλη αυτή η διαδικασία με βοηθά να προχωρώ και να εξελίσσομαι σε προσωπικό επίπεδο. Να αγαπώ την περιπέτεια, δίνοντάς μου, ναι, με πολύ πάθος και πίστη, αυτό που έχω στα χέρια μου.

-Τα έργα σας έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες μεταξύ των οποίων και η ελληνική. Στο τελευταία σας βιβλίο, “Η εποχή του ψύχους, συζητήσεις με την Αντιγόνη” σε μετάφραση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, η κεντρική σας ηρωίδα είναι ένα πρόσωπο γνωστό από την αρχαία τραγωδία, το οποίο τοποθετείτε στη σύγχρονη εποχή. Αυτή της Ευρωπαικής Ένωσης… Μιλήστε μας για αυτό σας βιβλίο. Τι συμβολίζει για εσάς η Αντιγόνη; Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε στο κοινό;

-Το κείμενό μου είναι κάτι καινούριο. Δημιουργώ μια νέα Αντιγόνη, η οποία, φυσικά, διακατέχεται από τις ισχυρές συγκρούσεις της “Αντιγόνης” του Σοφοκλή, όπως εξηγεί και ο Steiner στη γνωστή μελέτη του σχετικά με το εύρος αυτού του κλασικού έργου. Η Αντιγόνη μου γεννιέται ως ισχυρή αντίδραση κατά του πατριαρχισμού και τους πολιτικούς-θρησκευτικούς φονταμενταλισμούς που πνίγουν την ελευθερία των γυναικών στον κόσμο. Η πρεμιέρα της στην Ισπανία έγινε το 2015. Το μήνυμα που θέλω να δώσω στους αναγνώστες και τους θεατές είναι ένα μήνυμα ευαισθητοποίησης σχετικά με αυτά τα προβλήματα που μας επηρεάζουν όλους.

-Ποια είναι η σχέση σας με την Ελλάδα και την ελληνική κουλτούρα; Πόσο έχουν επηρεάσει οι Έλληνες κλασσικοί συγγραφείς το έργο σας;

–Αγαπώ την Ελλάδα, η οποία είναι, για πολλούς λόγους, μια συναρπαστική χώρα, και φυσικά η ραχοκοκκαλιά του δυτικού πολιτισμού. Από την αρχαιότητα με ενδιαφέρει ιδιαίτερα το έργο του Ομήρου, της Σαπφούς, του Σιμωνίδη του Κέου, του Ησίοδου και, φυσικά, αυτό των τραγικών ποιητών Σοφοκλή, Αισχύλου και Ευριπίδη. Επίσης, από τους αρχαίους φιλοσόφους, έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στον Ηράκλειτο, τον Διογένη, τον Παρμενίδη, τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Ζήνο της Ελεάς και τον Πυθαγόρα. Από τους σύγχρονους συγγραφείς με ενδιαφέρουν ιδιαίτερα ο Καβάφης, ο Σικελιανός, ο Καζαντζάκης, ο Σεφέρης, ο Εμπειρίκος, ο Εγγονόπουλος, ο Έλυτης, ο Ρίτσος (στον οποίο έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία), ο Λειβαδίτης, αλλά και ο Τσιρόπουλος, μεταξύ άλλων. Μέσα από τα δύο μου ταξίδια στη χώρα σας, μπόρεσα να ανακαλύψω λίγο τη σύγχρονη Ελλάδα. Είμαι ενθουσιασμένος από το σπουδαίο έργο που έκαναν στην Αθήνα οι εκδοτικοί οίκοι Bibliothèque (με επικεφαλής τον σκηνοθέτη και ποιητή Βάσω Γεωργά) και Βακχικόν (με επικεφαλής τον Νέστορα Πουλάκο και τον Στράτο Προλεισλήση), με τους οποίους έχω εκδώσει τέσσερα βιβλία. Είχα επίσης τη μεγάλη τιμή να συναντήσω σημαντικούς συγγραφείς και μεταφραστές στην Ισπανία, όπως ο Mario Domínguez Parra, και στην Ελλάδα, όπως η Ati Solerti, ο Βασίλης Λαλιώτης, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος και ο Γιώργος Κεντρωτής. Όλοι επιτελούν ένα τεράστιο και θεμελιώδες έργο, δημιουργώντας γέφυρες μεταξύ των πολιτισμών. Τους θαυμάζω πολύ. Η αίσθηση που έχω είναι ότι η σημερινή Ελλάδα, παρά την κρίση και τις δυσκολίες, ζει μια από τις πιο λαμπρές δημιουργικές στιγμές της. Υπάρχει πολλή δραστηριότητα. Αυτή η χώρα έχει πολύ ταλέντο.

-Θα μπορούσε να σας χαρακτηρίσει κάποιος ως έναν σύγχρονο θεατράνθωπο. Γράφετε, σκηνοθετείτε, κάνετε την παραγωγή στις παραστάσεις σας, ενώ θεατρικά έργα σας έχουν φιλοξενηθεί και σε θεατρικές σκηνές της Ελλάδας. Μιλήστε μας λίγο για τις θεατρικές σας δραστηριότητες στην Ισπανία. Ετοιμάζετε κάτι καινούριο αυτήν την περίοδο;

–Ξεκίνησα την πορεία μου στον κόσμο του θεάτρου ως συγγραφέας. Το 1999 δημοσίευσα το πρώτο μου θεατρικό βιβλίο : “Θεατρικές σημειώσεις”. Προέρχομαι από τον κόσμο της ποίησης, της παράστασης, της τέχνης και της θεατρικής δράσης πάνω απ ‘όλα. Έχω γράψει περίπου 60 κείμενα που προορίζονται για τη σκηνή και έχω εργαστεί μόνος, αλλά και με διάφορες θεατρικές εταιρείες. Τελικά, έχω επιλέξει να σκηνοθετώ τα δικά μου έργα και να συστήσω τη δική μου εταιρεία θεάτρου: Cía. Roberto García de Mesa. Είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτό. Η τελευταία παραγωγή μου έχει τίτλο “Outside” (2018) και περιέχει πέντε μονόπρακτα, τα οποία έχω σκηνοθετήσει, γράψει και έχω αναλάβει την παραγωγή. Έχω επίσης συνθέσει το soundtrack. Το “Outside” κυκλοφόρησε πέρυσι τον Οκτώβριο του 2018 στο Θέατρο Guimerá της Σάντα Κρουζ της Τενερίφης και έπειτα τον Δεκέμβριο το πήγα στο La Fundición, στο Μπιλμπάο, στην άλλη άκρη της Ισπανίας. Τον Ιανουάριο θα ταξιδέψουμε στο Λανθαρότε, στο θέατρο Víctor Fernández Gopar, στην πρωτεύουσα του νησιού: Arrecife. Στη συνέχεια, θα πάμε σε άλλα θέατρα. Το 2019 σκοπεύω να ανεβάσω διάφορα θεατρικά πρότζεκτ, τα οποία ελπίζω να υλοποιηθούν. Μεταξύ αυτών, θα ήθελα πολύ να δείξω και στο κοινό της Ελλάδας την ελληνική έκδοση του έργου μου “Η εποχή του ψύχους. Συζητήσεις με την Αντιγόνη “, το οποίο αυτή τη φορά ερμηνεύει εξαιρετικά η ελληνίδα ηθοποιός Ελισάβετ Χρίστου σε σκηνοθεσία δικιά μου. Ψάχνουμε για υποστήριξη, ώστε να κάνουμε αυτό το όνειρο πραγματικότητα.

-Είστε διδάκτωρ Ισπανικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο της Laguna στην Τενερίφη, έχοντας ήδη χτίσει μια λαμπρή Ακαδημαική καριέρα. Ποια ιδιότητα θεωρείτε ότι σας αντιπροσωπεύει περισσότερο;

-Η ποίηση είναι ο κεντρικός άξονας της ζωής μου, όπως ήταν πάντα. Η ποιητική δημιουργία στις διαφορετικές της μορφές. Αγαπώ, όμως, και την ιδιότητα της διδασκαλίας, η οποία είναι επικοινωνία και συνεχής διάλογος. Μου αρέσει να διδάσκω κάνοντας διάλογο. Κάπως έτσι επιστρέφουμε πάλι στον Σωκράτη και στον Πλάτωνα.

-Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια όσον αφορά τις θεατρικές και συγγραφικές σας δραστηριότητες

-Τον Ιανουάριο θα δημοσιευθεί στην Ισπανία ένα δοκίμιο που έγραψα για το έργο του μυθιστοριογράφου Benito Pérez Galdós. Αυτή τη στιγμή ετοιμάζω ένα βιβλίο με πολλά καινούρια θεατρικά κείμενα και επίσης ένα δοκίμιο, για πράγματα που με ενδιαφέρουν πάνω στη σκηνική δημιουργία.

–Αν μπορούσατε να πείτε κάτι στους Έλληνες για τις δύσκολες στιγμές που περνούν εξ αιτίας της «Κρίσης», τι θα ήταν αυτό;

–Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμπεριφέρθηκε πολύ άσχημα στην Ελλάδα. Ο ελληνικός λαός έχει πληρώσει τα σπασμένα, όχι μόνο των προηγούμενων δικών του κυβερνήσεών, αλλά και της οικονομικής κρίσης της Ευρώπης. Παρόλα αυτά, η Ελλάδα είναι μια σπουδαία χώρα και ο ελληνικός λαός είναι ένας σπουδαίος λαός που πάντα πηγαίνει μπροστά όταν μένει ενωμένος. Ευφηύρατε τη δημοκρατία και δώσατε στην ιστορία μερικά από τα σημαντικότερα δημιουργήματα της ανθρωπότητας. Οι Έλληνες σημαίνετε πολλά, τόσο για την Ευρώπη όσο και για ολόκληρο τον κόσμο. Ξέρω πως υπάρχει τεράστια δυσαρέσκεια και απογοήτευση, πως αισθάνεστε εξαπατημένοι, αλλά μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν. Και κανένας πολιτικός, κανένα κόμμα δεν έχει τη μαγική συνταγή για την επίλυση των προβλημάτων. Ξέρω, επίσης, ότι αυτό που οι Έλληνες συμβολίζουν για τον κόσμο, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, είναι η δημοκρατία και η φιλοξενία, η ποικιλομορφία και η ανθεκτικότητα. Αρετές που δεν μπορούν να χαθούν και που κάνουν τη χώρα αυτή να είναι μία από τις ομορφότερες!

Από Νατάσσα Λούππου https://www.maxmag.gr  28 Ιανουαρίου 2019

Ο Ρομπέρτο Γκαρσία ντε Μέσα (Roberto García de Mesa) είναι Ισπανός συγγραφέας. Έχει σπουδάσει Νομική, Ισπανική Φιλολογία και επίσης είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στην Ισπανική Φιλολογία. Έχει εκδώσει πάνω από σαράντα βιβλία -ποίηση, θεατρικά έργα, διηγήματα, δοκίμια, βιβλία με διαλόγους και κριτικές μελέτες- στην Ισπανία. Μερικά από τα δοκίμια, άρθρα, ποιήματα, διηγήματα, θεατρικά κείμενα και σχέδια του Roberto García de Mesa έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά σε περισσότερες από δέκα χώρες. Κείμενά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, ελληνικά, γαλλικά, σλοβένικα και γερμανικά. Τα τελευταία χρόνια, ο  Roberto García de Mesa έχει δημιουργήσει την Εταιρεία Θεάτρου Roberto García de Mesa, όπου εκτός από παραγωγός, επίσης γράφει και σκηνοθετεί τα θεατρικά της έργα. Έχει γράψει περισσότερα από εξήντα θεατρικά έργα, και σχεδόν όλα έχουν εκδοθεί στην Ισπανία.