Βιβλιοκριτική του Νίκου Μπακουνάκη για τα Βιβλιοπωλεία του Jorge Carrión

Βιβλιοχώρες

Στο κέντρο του μια μακριά γόνδολα, γεμάτη με μεταχειρισμένα βιβλία. Πολλές καρτ ποστάλ, μια ολόκληρη κοινότητα από γάτες, μια αποθήκη για βάρκες και μπανιέρες, και αυτές γεμάτες με βιβλία και περιοδικά, και στο πάτωμα ξύλινες τάβλες, για την περίπτωση που εισβάλλει η παλίρροια. Είναι το βιβλιοπωλείο «Acqua Alta», μία από τις «χώρες» όπου ταξιδεύουμε νοερά διαβάζοντας το βιβλίο του Χόρχε Καριόν «Βιβλιοπωλεία, ο χάρτης του κόσμου από έναν αναγνώστη» που μόλις κυκλοφόρησε (εκδόσεις Ποταμός, μετάφραση Κωνσταντίνος Παλαιολόγος). 

Ο 40χρονος συγγραφέας, λογοτεχνικός δημοσιογράφος και καθηγητής Σύγχρονης Λογοτεχνίας στη Βαρκελώνη, γράφει για τα βιβλιοπωλεία που έχει επισκεφθεί σε όλον τον κόσμο, γι' αυτά που υπήρξαν και γι' αυτά που εξακολουθούν να ζουν σαν χώροι πολιτισμικής τελετουργίας, για τις προσωπικές περιπέτειες βιβλιοπωλών, σαν την περίφημη Σίλβια Μπιτς του παρισινού βιβλιοπωλείου «Σαίξπηρ εντ Κόμπανι», αλλά και για τις μεγάλες αλυσίδες και φυσικά για τη νέα εποχή του άυλου βιβλιοπωλείου. 

Σε αυτό το γοητευτικό βιβλίο, που είναι απομνημόνευμα και λογοτεχνική ιστορία, συναντούμε ανθρώπους, κείμενα, συγγραφείς, τρόπους ταξινόμησης, βιβλιοπωλεία-αρχιτεκτονικά μνημεία, λογοτεχνικά έργα με ήρωες βιβλιοπώλες, όπως «Ο παλαιοβιβλιοπώλης Μέντελ» του Στέφαν Τσβάιχ, τον Μπόρχες, τον Μπρους Τσάτουιν και τόσους άλλους, πολύ καφέ και πολύ αλκοόλ, φυσικά πολιτική και αντίσταση και απίστευτα memorabilia. Δεν μπορώ να μην επισημάνω τη συλλογή με κορνιζαρισμένες τρίχες από το εφήβαιο 16 ποιητών που μπορούσε κανείς να δει και να αγοράσει στο βιβλιοπωλείο της Νέας Υόρκης «Peace Eye Bookstore» στην τρομερή δεκαετία του 1960. Βρίσκουμε επίσης απρόβλεπτους βιβλιοπώλες, όπως τον Μάο Τσετούνγκ, που είχε ανοίξει με επιτυχία βιβλιοπωλείο κατά τη δεκαετία του 1920. Πράγμα που δεν τον εμπόδισε να διατάξει το κάψιμο των βιβλίων στη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης.

Οργανωμένο σε 14 κεφάλαια, το βιβλίο διαπερνάται από την ιδέα ότι τα βιβλιοπωλεία είναι χώρες όπου ο καθένας μπορεί να ταξιδέψει χωρίς κάποιο διαβατήριο. Από πού αρχίζει αυτό το ταξίδι; Ίσως από την Αθήνα, στην οποία ο συγγραφέας αφιερώνει ένα ολόκληρο κεφάλαιο. Ο συγγραφέας γράφει για τη Στοά του Βιβλίου (σήμερα ένα φάντασμα) ή για τον Κάουφμαν, που δεν υπάρχει πια, αλλά η Αθήνα είναι πάντα εδώ σαν «ένα περίεργο παζάρι από βιβλιοπωλεία».

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  08/07/2018  ΤΟ ΒΗΜΑ