Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020

Βιβλιοκριτική του Γιώργου Τζιτζικάκη για Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων του Juan Jacinto Muñoz Rengel



Θαυμαστό παράλληλο σύμπαν


γράφει ο Γιώργος Τζιτζικάκης

[Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων, Χουάν Χαθίντο Μουνιόθ Ρενχέλ] 


Η συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων» είναι το δεύτερο βιβλίο του συγγραφέα Χ. Χ. Μουνιόθ Ρενχέλ που εκδίδεται στα ελληνικά από τις εκδόσεις Opera, μετά το υπέροχο «Η μυστική εταιρία του ονείρου». Ο Ρενχέλ στα ίδια μονοπάτια φαντασίας, βυθίζει για ακόμη μια φορά τον αναγνώστη σε ένα άκρως γοητευτικό σύμπαν.
«Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων και των αγνώστων πλανητών, που περιέχει λεπτομερείς και πολύ ειλικρινείς {μικρο}αφηγήσεις των μεγάλων υπερφυσικών και παράξενων γεγονότων αυτού του κόσμου, καθώς και τις {μινι} εποποιίες άλλων τόσων εξωγήινων άθλων, και μια συλλογή από τις διαφορετικές και αξιομνημόνευτες ερωτικές πρακτικές, εκδικήσεις και βασανιστήρια, θανάτους, μετενσαρκώσεις, πνεύματα και φαντάσματα, ερπετά, τέρατα, ανέφικτες αρχιτεκτονικές, τα χρονικά της κατάκτησης του διαστήματος και την αναζήτηση του Θεού».
Οι ιστορίες του Ρενχέλ και σε αυτό το έργο του αμφιταλαντεύονται από το καθημερινό στο αλλόκοτο και από το πραγματικό στο μεταφυσικό διατηρώντας σταθερά έναν υπερρεαλισμό ριζωμένο –κυρίως, αλλά όχι μόνο– στην επιστημονική φαντασία. Η μεγαλύτερη ιστορία του βιβλίου μετά βίας ξεπερνά σε έκταση τη μία σελίδα και ο συγγραφέας παίζει το στοίχημα της συμπύκνωσης του νοήματος κάνοντας χρήση όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις μετρώντας κάθε παιγνιώδες νόημα πίσω από το ουσιαστικό νόημα που θέλει να περάσει στον αναγνώστη. Έτσι, μεταχειρίζεται τόπους γνωστούς και σκηνές καθημερινές, ιστορικά πρόσωπα αλλά και ήρωες της Βίβλου ώστε να γεννήσει καταστάσεις εντός, εκτός και πέριξ της ζωής, της ψυχής μα και της Γης, τοποθετώντας τα πλάσματα της φαντασίας του (κάποια μάλιστα κατοικούν ακόμη και πάνω του!) μέσα σε δεκάδες καταστάσεις φανταστικής τρέλας που δείχνουν τόσο απτές όσο ένας καθημερινός περίπατος.
Το καλειδοσκόπιο της φαντασίας του Ρενχέλ είναι σε απόλυτη λειτουργία, ουσιαστικά όμως μέσα από κρυμμένα μηνύματα και διττές έννοιες μας μιλάει για τον βρόχο της επανάληψης και της ρουτίνας, την παραίτηση και την ελπίδα, τη θρησκοληψία και την πίστη, τα απωθημένα και τις παρορμήσεις, τον ερωτισμό και το υποσυνείδητο, τη σεξουαλικότητα (και δη την καταπίεσή αυτής), τον ερωτισμό και τη λαγνεία, τους ευσεβείς πόθους, τον προσδιορισμό μιας ταυτότητας, τη ματαιότητα και φυσικά το ανεπίστροφο της μοναδικής διαδρομής της ζωής.
«Η Εύα είναι μόνη στο σπίτι του δέντρου του καλού και του κακού, όταν η γριούλα χτυπάει την πόρτα και της προσφέρει το δηλητηριασμένο μήλο. Ο Αδάμ τη βρίσκει γυμνή στο πάτωμα, χωρίς σφυγμό πια. Σκέφτεται πως η ζωή χωρίς εκείνη δεν έχει κανένα νόημα, και μέσα στην παραφορά του έρωτα, της οργής και του φόβου, δαγκώνει και εκείνος το μήλο. Κι εκεί τελειώνει η Ιστορία».
Η συγγραφική δόμηση των ιστοριών του Ρενχέλ είναι απολαυστική σε σημείο να μιλάμε για μια τεράστια πένα των ημερών μας ενώ μέσα από τις σκηνές του αναδύεται ένας ρομαντισμός για κάποιον μακρινό, πιο χρωματιστό και πιο ελπιδοφόρο κόσμο. Εντυπωσιάζει στις μεταβάσεις του από το ονειρικό στο εφιαλτικό ενώ οι περιγραφές του συχνά είναι αιματοβαμμένες, όμως διατηρεί απτόητο το πνευματώδες ύφος του (κατά σημεία μού θύμισε Τσέχοφ) και η σκοτεινή μακαβριότητά του είναι βαμμένη σε λαβκραφτικές και καφκικές αποχρώσεις.
Τα μικροδιηγήματα του βιβλίου των μικρών θαυμάτων είναι εκατό στο σύνολό τους και χρίζουν δεύτερης ανάγνωσης, μελέτης και ανάλυσης, όμως το βιβλίο διαβάζεται απνευστί και είναι από εκείνα που οφείλεις να έχεις στη βιβλιοθήκη σου. Η έκδοση από την Opera είναι για ακόμη μια φορά προσεγμένη και η μετάφραση (που αποτέλεσε θαρρώ και στοίχημα για τους μεταφραστές) έχει γίνει από το Μεταφραστικό Εργαστήριο Abanico και τους Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, Αναστασία Γιαλαντζή, Μαρία Αθανασιάδου, Μαρία Ζαγγίλη, Μαρία Καλουπτσή, Νίκο Μανουσάκη, Χρυσούλα Ξένου, Αγγελική Παλασοπούλου, Στέλλα Σουφλέρη, Σοφία Φερτάκη και Ναταλί Φύτρου.


Read more at: https://www.literature.gr/ 18 Ιανουαρίου 2020


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου