Δύο υποθέσεις για τον Ζερβοχέρη
Τον Έλμερ Μεντόσα (Κουλιακάν, 1949), καθηγητή Λογοτεχνίας στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Σιναλόα, τον γνωρίσαμε από το μυθιστόρημά του Ασημένιες σφαίρες. Εκεί πρωταγωνιστούσε ο αστυνομικός επιθεωρητής Έντγκαρ Μεντιέτα, ο επιλεγόμενος Ζερβοχέρης, ο οποίος αναλάμβανε να εξιχνιάσει δολοφονίες ανθρώπων που ασχολούνται με τη διακίνηση ναρκωτικών και όπου ήταν μπλεγμένα και πρόσωπα της πολιτικής ζωής του Μεξικού. Το παρόν μυθιστόρημα, το Εκείνη μπήκε από το παράθυρο του μπάνιου (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου), αρχίζει με τη δολοφονία του Χεράρδο Μανρίκε, αστυνομικού διευθυντή, υπεύθυνου για τη σύλληψη και φυλάκιση του Σεμπαστιάν Σαλσίδο, αρχηγού μιας αιμοσταγούς συμμορίας, πρώην στρατιωτικών και νυν ναρκεμπόρων. Οι υποψίες στρέφονται εναντίον του αποφυλακισμένου και ο Μεντιέτα αναλαμβάνει να διαλευκάνει το έγκλημα. Ταυτόχρονα, ο επιθεωρητής πρέπει να βρει μια μυστηριώδη γυναίκα με κόκκινα μαλλιά, παλιό έρωτα του Ρικάρδο Φαβέλα, ενός υπερήλικα επιχειρηματία που είναι ετοιμοθάνατος. Υπάρχει όμως ένα τεράστιο πρόβλημα: ούτε αυτός ούτε κανείς άλλος ξέρει το όνομα της γυναίκας. Δεν υπάρχει καμία φωτογραφία της, το μόνο που γνωρίζουν όλοι είναι η ομοιότητά της με μια ηθοποιό του Χόλιγουντ.
Η εμφάνιση της άγνωστης γυναίκας στη ζωή του Φαβέλα, που έγινε πριν από είκοσι και πλέον χρόνια, είναι παράξενη: μπήκε απρόσκλητη στο σπίτι του από το παράθυρο του μπάνιου κι όταν αυτός κοίταξε έξω στον δρόμο είδε δύο αστυνομικούς. Αυτήν ζητούσαν ή κάποιον άλλον; Τελικά, οι δύο διαφορετικές αποστολές του Μεντιέτα πραγματοποιούνται επιτυχώς από τον ίδιο και τους συνεργάτες του, ενώ στην εξέλιξή τους ο επιθεωρητής βρίσκεται αντιμέτωπος με τους πιο αδίστακτους ναρκέμπορους της Σιναλόα, μεξικανικής πολιτείας στον Ειρηνικό Ωκεανό, δίπλα στην πολιτεία της Σονόρα που συνορεύει με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Για να μας εισαγάγει στο θέμα του ο συγγραφέας στην αρχή του βιβλίου χρησιμοποιεί ως μότο δύο φράσεις γνωστών Μεξικανών, οι οποίες σχετίζονται με το έγκλημα στην πατρίδα του και με τη λογοτεχνία. Η πρώτη είναι από ομιλία κατά την τελετή απονομής λογοτεχνικού βραβείου στον ποιητή Χοσέ Εμίλιο Πατσέκο: «Πες μου, Χοσέ Εμίλιο: Αραγε ποια στιγμή πότε, επιτρέψαμε να γίνει το Μεξικό άντρο διαφθοράς;». Η δεύτερη είναι από βιβλίο του Κάρλος Φουέντες: «Στη λογοτεχνία γνωρίζουμε μόνο όσα φανταζόμαστε».
Ο Έλμερ Μεντόσα, όπως έκανε και στο Ασημένιες σφαίρες, μιλάει για τη σύγχρονη πραγματικότητα του Μεξικού, μιας χώρας με μεγάλη ιστορία, μεγάλους επαναστάτες, σπουδαίους ποιητές, συγγραφείς και εικαστικούς καλλιτέχνες. Το θέμα που τον απασχολεί είναι τα κυκλώματα των κακοποιών –ανάμεσά τους υπάρχουν και εν ενεργεία στρατιωτικοί–, οι οποίοι ελέγχουν τον υπόκοσμο της συγκεκριμένης περιοχής του Μεξικού. Για να μη θεωρηθεί το μυθιστόρημα ως δημοσιογραφικό ρεπορτάζ επινοεί τη γοητευτική ιστορία του ηλικιωμένου με την άγνωστη νεαρή που εξαφανίστηκε από τη ζωή του ξαφνικά, όπως ακριβώς εμφανίστηκε. Οι περιγραφές των ερωτικών στιγμών των δυο τους, τολμηρές και άκρως εντυπωσιακές, πλημμυρισμένες από λυρισμό μα και αγοραίες εκφράσεις, γεμίζουν τις σελίδες του βιβλίου, στο οποίο διαβάζουμε και στίχους ή φράσεις διάσημων μη Μεξικανών, λόγου χάρη από το «Live and Let Die» του Πολ ΜακΚάρτνεϊ.
Ωστόσο, οφείλουμε να ειδοποιήσουμε τον αναγνώστη πως η αφήγηση του Μεντόσα ενέχει δυσκολίες, αφού απουσιάζουν οι διάλογοι με αποτέλεσμα τα λόγια των ομιλούντων να μπερδεύονται. Ποιος λέει τι; Βεβαίως, μετά από τις πρώτες δυσκολίες, κι αφού έχουμε μπει στο πνεύμα του συγγραφέα, το κείμενο γίνεται κατανοητό. Σημειώνουμε πως το μυθιστόρημα γράφτηκε εν μέσω πανδημίας (2020-2021) στη «Λατέμπρα Τζόις», τον φανταστικό χώρο όπου εργάζεται ο συγγραφέας. Σύμφωνα με τον μεταφραστή του βιβλίου, τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, ο Μεντόσα αποκαλεί τον Τζέιμς Τζόις δάσκαλο και γκουρού.
Έλμερ Μεντόσα, Εκείνη μπήκε από το παράθυρο του μπάνιου, μετάφραση: Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2022, σελ. 232, τιμή 16,96 ευρώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου