Η τελευταια παράσταση
(μικροδιηγήματα)
Ρομπέρτο Γκαρσία ντε Μέσα
Μετάφραση:
Όλγα Αναστασιάδου - Χριστίνα Μπατσίλα
Κωνσταντίνος Παλαιολόγος - Χρύσα Παπανικολάου
Ματθίλδη Σιμχά - Σταύρος Χατζής
Μεταφραστική επιμέλεια - Πρόλογος:
Κωνσταντίνος Παλαιολόγος
Εκδόσεις ΡΩΜΗ
2023
>.<>.<
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΟΙ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΜΙΚΡΟΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΑΝΗΣΥΧΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
Μου αρέσει να φαντάζομαι τα βιβλία λογοτεχνίας σαν
ένα όνειρο στο οποίο εμείς οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες εισερχόμαστε δίχως
καμία πρότερη προετοιμασία, ακάματοι παρατηρητές μιας, καινούργιας κάθε φορά, μυθοπλαστικής
«πραγματικότητας». Υπό αυτή την έννοια τα πολλά προλογικά λόγια είναι φτώχεια, γιατί
πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος ο προλογίζων να αφαιρέσει από το επίδοξο αναγνωστικό
κοινό την ανατριχίλα της έκπληξης, ακόμα κι όταν αυτή μέλλει να είναι αρνητική.
Γι’ αυτό το λόγο, τούτο το προλογικό σημείωμα φιλοδοξεί να είναι εξαιρετικά σύντομο
και ελάχιστα αποκαλυπτικό ως προς το λογοτεχνικό υλικό που προλογίζει.
Οι 85 αντι-μικρο-ιστορίες
του Ρομπέρτο Γκαρσία ντε Μέσα[1]
είναι καίριες, απρόοπτες, διαχρονικές, σκληρές και συνάμα τρυφερές, ανηλεείς. Ατόφια
λογοτεχνία που αφομοιώνει, με ζηλευτή ευρηματικότητα, επιρροές από τον αφορισμό,
το αισθητικό δοκίμιο και, κυρίως, τη φιλοσοφία. Άλλωστε, ο Γκαρσία ντε Μέσα είναι
ένα βαθιά καλλιεργημένο πνεύμα με την ευρεία έννοια του όρου: φιλόλογος,
θεατράνθρωπος, νομικός, πανεπιστημιακός καθηγητής, λογοτέχνης…
Στο πολυσχιδές
σύμπαν της Τελευταίας παράστασης ο συγγραφέας από τα Κανάρια Νησιά
πειραματίζεται με διάφορα είδη λόγου, και κατασκευάζει κείμενα φτιαγμένα από ετερόκλητα
υλικά, με πλήθος διακειμενικών αναφορών από την επιστήμη, την ιστορία, τη
μουσική ή τον κινηματογράφο· ως εκ τούτου, απαιτεί έναν ανάλογης διανοητικής και
συναισθηματικής ευφυΐας αναγνώστη, αναγνώστη απολύτως ενεργό κατά τη διαδικασία
της ανάγνωσης, προκειμένου να μπορέσει να κατασκευάσει, χρησιμοποιώντας και ανασυνθέτοντας
τα υλικά που του προσφέρει ο συγγραφέας, τις δικές του μικροϊστορίες, τον δικό
του αισθητικό και φιλοσοφικό κώδικα.
Τα
μικροδιηγήματα που εμφανίζονται μεταφρασμένα σε αυτή την έκδοση έχουν
δημοσιευτεί στην Ισπανία στις ακόλουθες συλλογές του συγγραφέα: Fractales (Σάντα
Κρουθ δε Τενερίφε, Ediciones Idea, 2005), Visiones desde el marco (Σάντα
Κρουθ δε Τενερίφε, Ediciones Idea, 2008) και Fisonomías (Σάντα
Κρουθ δε Τενερίφε, Ediciones Idea, 2014). Κάποια από αυτά έχουν
δημοσιευτεί, επίσης, σε ισπανικά, ιταλικά, ελληνικά και αμερικανικά περιοδικά. Η
έκδοση που κρατάτε στα χέρια σας είναι η πρώτη παγκοσμίως που συμπεριλαμβάνει
σε έναν τόμο το σύνολο αυτών των σύντομων ιστοριών.
Σταματάμε εδώ,
λοιπόν, αυτό τον μη αποκαλυπτικό πρόλογο –παρ’ όλο που η μικροαφήγηση είναι το
μόνο λογοτεχνικό είδος που δεν φοβάται τα spoiler, γιατί είναι τόσα και τόσο περίπλοκα τα επίπεδα
ερμηνείας της ώστε τίποτα δεν μπορεί να διαταράξει την «ανατριχίλα της έκπληξης»
στην οποία αναφερόμαστε στην αρχή αυτού του κειμένου– και σας προσκαλούμε να
εισέλθετε χωρίς πανοπλία και προκαταλήψεις στο λογοτεχνικό σύμπαν του Ρομπέρτο
Γκαρσία ντε Μέσα με οδηγό αυτή τη μετάφραση, προϊόν πολύμηνου μόχθου προπτυχιακών,
μεταπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητριών και φοιτητών της ισπανικής «παροικίας»
του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ.
Κωνσταντίνος
Παλαιολόγος
[1] Στην Ελλάδα
έχουμε την τύχη να τον έχουμε «ανακαλύψει» από το 2017 και να κυκλοφορούν ήδη
στη χώρα μας 8 βιβλία του (ποίηση, θέατρο, δοκίμιο).
>.<>.<
Η τελευταία
παράσταση
(5 από τα 85
μικροδιηγήματα)
ΣΥΝΝΕΦΑ
Είδα δύο εραστές να πλέκονται σαν σύννεφα. Τι διάολο! Οι δεσμοί υπάρχουν για να αποδεσμεύονται.
ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ
Για να μετενσαρκωθεί φαντάστηκε όλους τους πιθανούς θανάτους. Και εκείνους που ήταν απίθανοι, τους πραγματοποίησε εν ζωή.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ
Ταυτόχρονα, όλες οι ιστορίες δεν σημαίνουν τίποτα. Καταλήγουν σε ηχητικό κύμα και στη συγκεκαλυμμένη του ηχώ. Αν εσείς πιστεύετε ότι είστε μια ιστορία, κατοικείτε στο ανύπαρκτο. Αν εσείς σκέφτεστε σαν ηχητικό κύμα, συγκαλύπτετε την εξάπλωσή σας.
ΑΥΤΟ
ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΗ
Πριν καν συμβεί, ο χρόνος είχε πάψει να κυλάει.
ΜΙΚΡΑ
ΠΡΑΓΜΑΤΑ
Τα μικρά
πράγματα έχουν μικρή αξία. Αν δεν με πιστεύετε, παρατηρήστε τον εαυτό σας καθώς
διαβάζετε αυτό το βιβλίο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου