|
|
|
|
1.
|
Ficción somática
|
|
|
Ορισμός ficción:
Invención, cosa fingida.
Πηγή: Ficción. (χ.χ.). Στο Diccionario
de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/ficci%C3%B3n?m=form
Ορισμός somático:
Perteneciente o relativo a la parte material o corpórea de un ser animado.
Πηγή: Somático. (χ.χ.). Στο Diccionario de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/som%C3%A1tico?m=form
|
|
Σωματικό επινόημα
|
|
Ορισμός επινοήματος:
το αποτέλεσμα του επινοώ
και ιδίως το δημιούργημα της φαντασίας.
Πηγή: Επινόημα. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής
νεοελληνικής. Ανακτήθηκε από
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CE%B7%CE%BC%CE%B1&dq=
Ορισμός σωματικού:
που αναφέρεται στο σώμα
ενός ζωντανού οργανισμού και ειδικότερα του ανθρώπου.
Πηγή: Σωματικός. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής
νεοελληνικής. Ανακτήθηκε από
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%22%CF%83%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82+-%CE%AE+-%CF%8C%22&dq=
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Beatriz Preciado va un poco más allá y plantea que la certeza de ser
hombre o mujer es una ficción somática y política producida por un conjunto
de tecnologías, en el sentido que le daba Teresa de Laurentis, es decir:
tecnologías de domesticación corporal tanto con medios farmacológicos como
con medios audiovisuales, de tal manera que se produce una fijación y una
delimitación de nuestras posibilidades.
[Η Beatriz Preciado πηγαίνει
ένα βήμα παραπέρα και ισχυρίζεται ότι η βεβαιότητα του να είσαι άντρας ή
γυναίκα είναι ένα σωματικό και πολιτικό επινόημα, το οποίο παράγεται από ένα
σύνολο τεχνολογιών, με την έννοια που το όριζε η Teresa de Laurentis, δηλαδή:
τεχνολογίες σωματικής εξημέρωσης τόσο με φαρμακολογικά όσο και
οπτικοακουστικά μέσα, με τέτοιον τρόπο που δημιουργείται ένας καθορισμός και
μια οριοθέτηση των δυνατοτήτων μας.]
Πηγή: Hernández González, M.,
Rodríguez Morales, G. & García-Valdecasas Campelo, J. (2010). Género y
sexualidad: consideraciones contemporáneas a partir de una reflexión en torno
a la transexualidad y los estados intersexuales. Revista de la
Asociación Española de Neuropsiquiatría, 30(1), 75-91. Ανακτήθηκε από
http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0211-57352010000100004&lng=es&tlng=es
|
|
Σχόλιο τεκμηρίωσης:
Ο εν λόγω όρος είναι
πρωτότυπος και –η έλλειψη πηγών υποδηλώνει ότι– χρησιμοποιείται με αυτήν την
έννοια για πρώτη φορά από τον συγγραφέα, ως εκ τούτου η τεκμηρίωσή του στο ΚΣ
με τον συνήθη τρόπο, δηλαδή με παράθεση ορισμού ή, ελλείψει ορισμού, με
παράθεση επεξηγηματικού συγκειμένου δεν ήταν εφικτή. Ως αποτέλεσμα,
ακολουθήθηκε μια μη συμβατική οδός τεκμηρίωσης, αποδομώντας τον όρο στα
επιμέρους στοιχεία του, έπειτα παρατέθηκαν οι ορισμοί αυτών και εν συνεχεία
δόθηκε επεξηγηματικό συγκείμενο στη ΓΠ, που αντλήθηκε από επιστημονικό άρθρο,
το οποίο μεταφράστηκε στη ΓΣ με σκοπό την κατανόηση του όρου.
|
|
2.
|
Hormonas sexuales
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Hay múltiples factores relacionados con la maduración cerebral durante la
adolescencia, ejemplo de ello son: el ambiente en que el menor se
desenvuelve; los tóxicos que pueda consumir; o las hormonas sexuales
(estrógenos, progesterona y testosterona).
Πηγή: Calero Mora, C.
(2019). Impulsividad y autoestima en relación con la violencia escolar en
adolescentes (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://digitum.um.es/digitum/bitstream/10201/72601/1/Dra.%20Calero%20Mora_Impulsividad%20y%20autoestima%20en%20relaci%c3%b3n%20con%20la%20violencia%20escolar%20en%20adolescentes.pdf
|
|
Σεξουαλικές ορμόνες
|
|
Ορισμός:
Ως
σεξουαλικές ορμόνες αναφέρονται η τεστοστερόνη και τα οιστρογόνα που
διεγείρουν την επιθυμία για το σεξ και τη σεξουαλική ευχαρίστηση.
Πηγή: Λιγότερο βάρος, περισσότερη
άσκηση: χαμηλότερος κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου μαστού (χ.χ.). Ανακτήθηκε
από
http://www.mammography.gr/el/?p=2475
|
|
3.
|
Hormona
|
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
La insulina es una hormona que regula el nivel de glucosa en la sangre,
facilitando el uso de glucosa por las células y retirando el exceso de
glucosa que se almacena en el hígado en forma de glucógeno.
Πηγή: Cuesta Sancho, S.
(2012). Estudio de los mecanismos moleculares implicados en el
envejecimiento pancreático y hepático: modulación por hormona de crecimiento
y-o melatonina (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://eprints.ucm.es/15740/1/T33806.pdf
|
|
Ορμόνη
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Γενικά, οι ορμόνες απλώς
ρυθμίζουν (αυξάνουν ή μειώνουν) την ταχύτητα διαφόρων διεργασιών στον
οργανισμό. Δεν προκαλούν αυτές τις διεργασίες, ούτε προμηθεύουν ενέργεια σ’
αυτές.
Πηγή: Σμοκοβίτης, Α. (2005). Ορμόνη. Στο Λεξικό όρων
της Φυσιολογίας και Φυσιοπαθολογίας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press
|
|
4.
|
Secreción
|
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
La presencia del VIH en una persona infectada se ha identificado en casi
todos los líquidos y tejidos corporales, como la sangre, el semen, las
secreciones vaginales, la saliva, las lágrimas, la leche materna, el líquido
cefalorraquídeo, el líquido amniótico, la orina y el líquido de lavado
broncoalveolar.
Πηγή: Seco Rodríguez,
S. (2014). VIH en personas mayores: tratamiento, repercusiones y cuidados
(Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
https://ruc.udc.es/dspace/bitstream/handle/2183/14454/SecoRodriguez_Sonia_TFM_2014.pdf?sequence=2&isAllowed=y
|
|
Έκκριση
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Το αίμα, τα υγρά που
περιέχουν ορατό αίμα ή άλλα ενδεχομένως μολυσματικά υγρά (σπέρμα, κολπικές
εκκρίσεις, εγκεφαλονωτιαίο υγρό, αρθρικό, πλευρικό, περιτοναϊκό, περικαρδιακό
και αμνιακό υγρό) και οι ιστοί μπορεί να είναι μολυσμένοι από αιματογενώς
μεταδιδόμενους ιούς.
Πηγή: Ρουβά, Α. Α. (2016). Γνώσεις στάσεις και
πρακτικές των υγειονομικών του στρατού σε σχέση με λοιμώξεις όπως Ηπατίτιδα
Β, C και AIDS (Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/49150/15443.pdf?sequence=1
|
|
5.
|
Soberanía biopolítica
|
|
|
Ορισμός soberanía:
Poder político supremo que corresponde a un Estado independiente.
Πηγή: Soberanía. (χ.χ.). Στο Diccionario de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/soberan%C3%ADa?m=form
Ορισμός biopolítica:
Es Michel Foucault, desde una lectura crítica, quien abre fuego con la
formulación famosa en que se refiere a la biopolítica como aquella vertiente
social ligada a las técnicas disciplinarias del poder y el control
demográfico (1987: 34-36).
Πηγή: Tejeda González, J. L.
(2011). Biopolítica, control y dominación. Espiral. Estudios sobre Estado
y Sociedad. 18(52), 77-107. Ανακτήθηκε από
http://www.scielo.org.mx/pdf/espiral/v18n52/v18n52a3.pdf
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
A partir de Foucault se afirma la novedad que significa la aparición de
una soberanía biopolítica,13 que ya no se ejerce sobre los límites
de un territorio sino sobre el conjunto de una población, recortada a partir
de una serie de acontecimientos naturales que se desarrollan en un medio14
y que pueden ser gestionados para obtener determinados efectos de poder. El
sujeto de esta estrategia de gobierno que Foucault denominó biopolítica ya no
es el ciudadano o el sujeto de derecho liberal, sino la población, definida
como “una multiplicidad de individuos que están y solo existen profunda,
esencial, biológicamente ligados a la materialidad dentro de la cual
existen”, es decir, a un medio a partir del cual “se intentará alcanzar el
punto donde, justamente, una serie de acontecimientos producidos por esos
individuos, poblaciones y grupos, interfiere con aconteci-mientos de tipo
casi natural que suceden a su alrededor” (Foucault, 2006a, p. 42).
Πηγή: Valencia Mesa, D. E.
(2017). El gobierno biopolítico de la sociedad. Identidades victimizadas y
movilizaciones punitivas. Co-herencia, 14(26), 87-118.
doi:http://dx.doi.org/10.17230/co-herencia.14.26.4.
|
|
Βιοπολιτική κυριαρχία
|
|
Ορισμός κυριαρχίας:
η ανώτατη, η απεριόριστη
εξουσία την οποία ασκεί ένα κράτος, ένας οργανισμός ή ένα οργανωμένο σύνολο.
Πηγή: Κυριαρχία. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής
νεοελληνικής. Ανακτήθηκε από http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%AF%CE%B1&dq=
Βιοπολιτική:
Η
βιοπολιτική καταγίνεται με τον πληθυσμό ως πολιτικό και βιολογικό πρόβλημα,
ενώ οι πειθαρχίες εστιάζουν στα άτομα και στα σώματά τους. Στους μηχανισμούς
της βιοπολιτικής συγκαταλέγονται οι προβλέψεις, οι στατιστικές εκτιμήσεις και
γενικά μέτρα για τη διαχείριση αυτών των φαινομένων, π.χ. για την αύξηση της
γεννητικότητας. Η βιοπολιτική χρησιμοποιεί ρυθμιστικούς μηχανισμούς για την
εξασφάλιση ισορροπιών και τη διατήρηση μέσων όρων, και επιστρατεύει
μηχανισμούς ασφαλείας ώστε να βελτιστοποιήσει διάφορες καταστάσεις της ζωής
-λ.χ. ένα σύστημα ασφαλίσεων υγείας, συντάξεων και κανόνων υγιεινής. Δεν
δουλεύει στο επίπεδο του ατομικού σώματος, αλλά δρα έτσι ώστε να διαμορφώσει
γενικές συνθήκες εξισορρόπησης και κανονικότητας. Δεν αποσκοπεί στην
πειθάρχηση, αλλά στη ρύθμιση (regularization) των βιολογικών διαδικασιών του
είδους. Η βιοπολιτική εξουσία δημιουργεί ζωή και αφήνει ορισμένους να
πεθάνουν.
Πηγή: Κιουπκιολής, Α. 2015. Michel Foucault και Αγωνιστική
ελευθερία [Κεφάλαιο Συγγράματος]. Στο Κιουπκιολής, Α. 2015. [ηλέκτρ. βιβλ.] Φιλοσοφίες
της ελευθερίας. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ.
6. Διαθέσιμο από: http://hdl.handle.net/11419/4816
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Η βιοπολιτική
κυριαρχία ήταν ένας όρος που εισήγαγε ο Φουκώ στις διαλέξεις
του για την υπεράσπιση της κοινωνίας, προκειμένου να περιγράψει την
άσκηση της εξουσίας μέσω του ελέγχου των πληθυσμών. Η βιοπολιτική νομιμοποιεί
τον εαυτό της με την επίκληση της βελτίωσης της ζωής των ανθρώπων. Με τη
βιοπολιτική, ζητήματα όπως ο έλεγχος της σεξουαλικότητας αποκτούν καθοριστική
σημασία για τις λειτουργίες της εξουσίας, όπως καθιστά σαφές το ημιτελές έργο
του Φουκώ
για την ιστορία της σεξουαλικότητας. Η
βιοπολιτική συσκοτίζει τη διάκριση μεταξύ μέσου και σκοπού. Παραδείγματος
χάρη, η σεξουαλικότητα δεν ρυθμίζεται πρωτίστως με την παραγωγή νέων νόμων,
αλλά μέσω συντονισμένων ενεργειών που στοχεύουν στην αλλαγή του τρόπου με τον
οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται και πράττουν. Η βιοπολιτική περιγράφει μια
κατακερματισμένη κυρίαρχη εξουσία η οποία συσκοτίζει τη διάκριση μεταξύ
μέσων και σκοπών.
Πηγή: Βαρδουλάκης, Δ. (2014). Πώς μπορούμε να
αντισταθούμε στην κυριαρχία; Η λειτουργία της κυρίαρχης εξουσίας συνίσταται
στη νομιμοποίηση της βίας. (Α. Φουκαράκης, μετ.) Χρόνος, 19. Ανακτήθηκε
από
http://www.chronosmag.eu/
|
|
6.
|
Producto
tecnobiocultural
|
|
|
Ορισμός producto:
Cosa producida.
Πηγή: Producto. (χ.χ.). Στο Diccionario de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/producto?m=form
|
|
Τεχνοβιοπολιτισμικό
προϊόν
|
|
Ορισμός προϊόντος:
Ο καρπός, το αποτέλεσμα
συγκεκριμένης ενέργειας, προσπάθειας κ.λπ.
Πηγή: Προϊόν. (2002). Στο Γ. Μπαμπινιώτης Λεξικό της νέας
Ελληνικής γλώσσας: Με σχόλια για τη σωστή χρήση των λέξεων (2η έκδ.).
Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
|
|
Πώς προκύπτουν τα
συνθετικά τεχνό- και βιο- στον όρο:
Si en la sociedad disciplinar las tecnologías de subjetivación
controlaban el cuerpo desde el exterior como un aparato ortoarquitectónico
externo, en la sociedad farmacopornográfica las tecnologías entran a formar
parte del cuerpo, se diluyen en él, se convierten en cuerpo.
[Εάν στην πειθαρχική
κοινωνία οι τεχνολογίες υποκειμενοποίησης ήλεγχαν το σώμα όντας έξω από αυτό,
σαν ένας εξωτερικός, ορθοαρχιτεκτονικός μηχανισμός, στη φαρμακοπορνογραφική
κοινωνία οι τεχνολογίες γίνονται μέρος του σώματος, διαλύονται σε αυτό,
μετατρέπονται σε σώμα.]
Πώς προκύπτουν τα
συνθετικά βιο- και πολιτισμικό- στον όρο:
El dispositivo de subjetivación que podemos reconstruir a partir de la
teoría hormonal de principios del siglo XX es un conjunto de redes
institucionales y técnicas en las que se producen artefactos vivos que,
dentro de un determinado contexto cultural, adquieren reconocimiento
político.
[Ο μηχανισμός
υποκειμενοποίησης που μπορούμε να αναδομήσουμε εκκινώντας από την ορμονική
θεωρία στις αρχές του 20ού αιώνα είναι ένα σύνολο θεσμικών και τεχνικών
δικτύων όπου παράγονται ζωντανοί μηχανισμοί οι οποίοι, μέσα σε ένα ορισμένο
πολιτισμικό πλαίσιο, αποκτούν πολιτική αναγνώριση.]
Πηγή: Preciado, P. B. (2020).
Testo Yonqui: Sexo, drogas y biopolítica, σ. 64, 123. Barcelona,
Anagrama.
|
|
7.
|
Trasplante
|
|
|
Ορισμός:
Implantación de un órgano o tejido a otro organismo o, menos frecuentemente,
a otro lugar del organismo. Los trasplantes pueden ser singénicos, cuando
existe identidad genética entre el donante y
receptor; alogénicos entre dos individuos genéticamente diferentes
de la misma especie, y xenogénicos, entre individuos de especies
diferentes.
Πηγή: Trasplante. (χ.χ.). Στο Diccionario médico. Clínica Universidad de Navarra. Ανακτήθηκε από https://www.cun.es/diccionario-medico/terminos/trasplante
|
|
Μεταμόσχευση
|
|
Ορισμός:
Μεταμόσχευση είναι η
διαδικασία με την οποία επιχειρείται η αποκατάσταση ορισμένων λειτουργιών του
ανθρωπίνου σώματος με μεταφορά οργάνων ή ιστών από ένα δότη σε ένα λήπτη.
Πηγή: Παϊκοπούλου, Α. (χ.χ.). Νομοθεσία – Διαδικασία μεταμόσχευσης.
Ανακτήθηκε από
http://www.evaggelismos-hosp.gr/files/epistimoniki_enosi/23_05_17_1_PAIKOPOULOU.pdf
|
|
8.
|
Testículo
|
|
|
Ορισμός:
El testículo de mamíferos está ocupado por los túbulos seminíferos
contorneados donde se encuentra el epitelio germinativo. Está rodeado por una
densa cápsula fibrosa que se denomina túnica albugínea. Los túbulos están
formados por un epitelio que tiene células en espermatogénesis y células no
espermatogénicas llamadas de Sertoli y que dividen al epitelio seminífero en
superficie basal y adluminal. En los espacios intersticiales situados entre
los lóbulos, se encuentra el tejido de sostén donde se sitúan las células de
Leydig. Estas células se encuentran aisladamente o en grupos en las cercanías
del plexo capilar que rodea a los túbulos y se encargan de la síntesis de
hormonas sexuales masculinas y otras sustancias no esteroideas.
Πηγή: Aparato reproductor
masculino de mamíferos (χ.χ.). Ανακτήθηκε
από
https://www.unioviedo.es/morfologia/asignatu/biologia/embriologia/Library/Reproductormasculino.htm
|
|
Όρχις
|
|
Ορισμός:
Μεταξύ των οργάνων του
αναπαραγωγικού συστήματος του άνδρα ιδιαίτερη σημασία έχουν οι όρχεις που
είναι οι κατ' εξοχήν γεννητικοί αδένες, αφού παράγουν τα γεννητικά κύτταρα,
τα σπερματοζωάρια, μέσα από μια πολύπλοκη διαδικασία. Οι όρχεις αποτελούνται
κυρίως από τα σπερματικά σωληνάρια, σπειροειδούς μορφής, στο κέντρο των
οποίων σχηματίζεται ο αυλός μεταφοράς των παραγομένων σπερματοζωαρίων (σχ.
1). Εσωτερικά προς την περιοχή των τοιχωμάτων των σπερματικών σωληναρίων
υπάρχουν πολύ εξειδικευμένα κύτταρα, όπως τα κύτταρα Sertoli και οι αρχέγονες
μορφές των σπερματοζωαρίων (σπερματογόνια). Έξω από τα σπερματικά σωληνάρια
υπάρχουν τα κύτταρα Leydig.
Πηγή: Νικολαρόπουλος, Ε. (2003). Οι επιπτώσεις των
περιβαλλοντικών παραγόντων στη γονιμότητα του ανθρώπου: σύγχρονες μέθοδοι
θεραπείας. Στο Νικολαρόπουλος, Ε. 2003. Κοινωνία και υγεία II: επίκαιρα
προβλήματα υγείας και η αντιμετώπισή τους (σσ. 87-106). Ανακτήθηκε από http://hdl.handle.net/10442/481
|
|
9.
|
Masculinidad
|
|
|
Ορισμός:
La masculinidad, como la feminidad, se construye social, política,
económica y simbólicamente. Cuando aludimos, específicamente, a la
masculinidad hegemónica nos referimos en concreto a un mecanismo político, a
esa normatividad masculina que configura el deber ser del auténtico hombre,
aquella que permite el mantenimiento del patriarcado.
Πηγή: Ranea Triviño, B.
(2016). Analizando la demanda: relación entre masculinidad hegemónica y
prostitución femenina. Investigaciones Feministas, 7(2),
313-330. doi:https://doi.org/10.5209/rev_INFE.2016.v7.n1.50746
|
|
Ανδρισμός
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο: Ο Connell (1995: 77-8) χρησιμοποιεί την έννοια του
ηγεμονικού ανδρισμού για να περιγράψει το είδος του ανδρισμού που ανά πάσα
στιγμή βρίσκεται πολιτισμικά σε υψηλή ιεραρχική θέση. Αναφέρεται σε εκείνους
τους κυρίαρχους και κυριαρχικούς ανδρισμούς που έχουν το υψηλότερο status και
ασκούν τη μέγιστη επιρροή και εξουσία. Ο ηγεμονικός ανδρισμός αποτελεί προϊόν
των συλλογικών πολιτισμικών και θεσμικών πρακτικών και διεκδικεί αυτή του την
εξουσία μέσω αυτών των πρακτικών.
Πηγή: Πολίτης, Φ. (2005). Μορφές «ανδρισμού» και η
συγκρότησή τους στο σχολείο: η περίπτωση μελέτης μαθητών/τριών της ΣΤ’ τάξης
του δημοτικού (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από http://ikee.lib.auth.gr/record/47841/files/gri-2006-749.pdf
|
|
10.
|
Superioridad masculina
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
La construcción de un orden simbólico basado en la superioridad masculina
implica una serie de comportamientos y actitudes estereotipadas que conducen
la subordinación de un sexo a otro. Ello se corresponde con el hecho, de
validez prácticamente universal, de que los hombres se dedican más a las
tareas extra-domésticas, que comprenden desde el ámbito económico y político
hasta el cultural (Amorós, 1995). Tareas estas que otorgan al hombre un lugar
diferenciado en las relaciones. Por otro lado, la fuerza suele ser un
atributo comúnmente vinculado a lo masculino e, incluso, determinado como una
característica biológica que confiere superioridad.
Πηγή: Bruel dos Santos, T.
C. (2008). Representaciones sociales de género: Un estudio psicosocial
acerca de lo masculino y lo femenino (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://repositorio.uam.es/bitstream/handle/10486/3965/27615_bruel_dos_santos_teresa_cristina.pdf?sequence=1
|
|
Ανδρική υπεροχή
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Οι διαφορές μεταξύ των
φύλων μπορεί να οριστούν σύμφωνα με το μοντέλο της διαφοράς στην κουλτούρα
και το μοντέλο της υπεροχής. Το πρώτο, δηλαδή το μοντέλο της διαφοράς στην
κουλτούρα, τονίζει ότι το παιδί από τη γέννηση του αναπτύσσει κοινωνικά και
γλωσσικά διαφορετικούς τρόπους σκέψης ανάλογα με το φύλο του. Το δεύτερο της
υπεροχής τονίζει την ανδρική υπεροχή η οποία προκύπτει από την πατριαρχική
δομή της κοινωνίας η οποία περιθωριοποιεί τις γυναικείες αξίες. Και τα δύο
μοντέλα είναι απαραίτητα για την κατανόηση των διακρίσεων στα φύλα, αφού
άλλωστε η κοινωνικοποίηση ευνοεί το αντρικό φύλο (Τσοκαλίδου 1996:16).
Πηγή: Vermpis, Z. A. (2018). Αποτύπωση της βίας κατά
των γυναικών στον τουρκικό τύπο (Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
https://hellanicus.lib.aegean.gr/bitstream/handle/11610/19054/%ce%9c%ce%95%ce%a4%ce%91%ce%a0%ce%a4%ce%a5%ce%a7%ce%99%ce%91%ce%9a%ce%97%20%ce%95%ce%a1%ce%93%ce%91%ce%a3%ce%99%ce%91-ZEYNEP%20ALBAYRAK%20VERMPIS.pdf?sequence=1&isAllowed=y
|
|
11.
|
Complementariedad de los
sexos
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
La diferenciación de los sexos planteada en términos de desigualdad en el
campo del pensamiento científico fue dando paso a otro tipo de teoría que
tenía que ver con la complementariedad de los sexos, es decir, con el
reconocimiento de las diferencias que se presumían como biológicas y
naturales entre los sexos, algo que se dejó sentir sobre todo en los años
veinte.
Πηγή: Aldave Monreal, E.
(2019). Violencia, mujeres y roles de género en Pamplona durante la Segunda
República. Huarte de San Juan. Geografía e Historia, 26, 31-62.
Ανακτήθηκε από
https://academica-e.unavarra.es/bitstream/handle/2454/36393/02_aldave_26.pdf?sequence=1&isAllowed=y
|
|
Συμπληρωματικότητα των
φύλων
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Σύμφωνα με τον ίδιο τον
Campbell, η γυναίκα συνδέεται εννοιολογικά με την «κατσίκα», γεγονός που
οφείλεται στον ατίθασο χαρακτήρα της που μπορεί ανά πάσα στιγμή να θέσει σε
κίνδυνο την «τιμή» της οικογένειας, ωστόσο η συμπληρωματικότητα των φύλων
προβάλει αναγκαία τη συμβολή της στην οικογενειακή ευημερία. Στη μελέτη του ο
Campbell αναγνωρίζει στις γυναίκες εκδοχές της θηλυκότητας που περιορίζονται
εντός του οίκου και τις συνδέουν με την μητρότητα και την προσφορά
ανιδιοτελούς αγάπης και αφοσίωσης, όπως είναι η ενασχόληση με τη μαγειρική,
την οικοκυρική και γενικότερα την εξολοκλήρου συντήρηση του οίκου (Campbell,
1964: 31-33). Ο άνδρας συνδέεται με την δημόσια υπεράσπιση της τιμής της
οικογένειας και γι ’αυτό βρίσκεται στην κορυφή της ιεραρχίας. Οι εκδοχές του
ανδρισμού χαρακτηρίζονται από δυναμική και συνεχή προσπάθεια συντήρησης του
κοπαδιού της οικογένειας και επομένως αντιστοιχούν στην προστασία του
προσωπικού αλλά και του οικογενειακού γοήτρου στο δημόσιο χώρο. Ο άνδρας
ενεργεί με σωφροσύνη, εγκράτεια αλλά παράλληλα διαθέτει εγωισμό και ευστροφία
(ό. π.: 263-268).
Πηγή: Παπαδοπούλου, Δ. (2017). Επιτελέσεις του φύλου
στο σχολείο: μορφές κοινωνικότητας ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς ενός δημοτικού
σχολείου της Λέσβου. (Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
https://hellanicus.lib.aegean.gr/bitstream/handle/11610/20837/%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85-%CE%94%CE%AD%CF%83%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%B1-%CE%94%CE%B9%CF%80%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%95%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CE%A4%CE%95%CE%9B%CE%99%CE%9A%CE%97.pdf?sequence=5&isAllowed=y
|
|
12.
|
Secreciones internas
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
El descubrimiento de las secreciones internas permitió dar fundamento
científico a la ingestión empírica de órganos de animales o de sus extractos.
Πηγή: Fresquet Febrer, J. L. (2001).
El uso de animales y de productos de origen animal en el tratamiento de las
enfermedades. Στο López Piñero, J. M. (dir.). Los
animales en la Ciencia y la vida humana. Ilustraciones zoológicas de un
milenio (siglos XI_XX). Valencia, Fundación Bancaja, 92-111. Ανακτήθηκε από
https://digital.csic.es/bitstream/10261/74759/1/Fresquet_JL_Animales.pdf
|
|
Εσωτερικές εκκρίσεις
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Το ήπαρ, ο μεγαλύτερος αδένας
στο σώμα, έχει τόσο εξωτερικές όσο και εσωτερικές εκκρίσεις, οι οποίες
παράγονται στα ηπατικά κύτταρα.
Πηγή: Συμεωνίδου, Ε. (2007). Μια μελέτη για το ρόλο
του PPARa στην ανάπτυξη της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος (NAFLD)
(Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/1407/P0001407.pdf?sequence=1&isAllowed=y
|
|
13.
|
Sexo inalámbrico
|
|
|
Ορισμός sexo:
Condición orgánica, masculina o femenina, de los animales y las plantas.
Πηγή: Sexo. (χ.χ.). Στο Diccionario de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/sexo?m=form
Ορισμός inalámbrico:
Dicho de un dispositivo o de un sistema de comunicación eléctrica: Sin alambres conductores.
Πηγή: Inalámbrico. (χ.χ.). Στο Diccionario de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/inal%C3%A1mbrico?m=form
|
|
Ασύρματο φύλο
|
|
Ορισμός φύλου:
το γένος (αρσενικό ή
θηλυκό) ανθρώπων ή ζώων.
Πηγή: Φύλο. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής νεοελληνικής.
Ανακτήθηκε από
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CF%86%CF%8D%CE%BB%CE%BF&dq=
Ορισμός ασύρματου:
που γίνεται ή που
λειτουργεί με ηλεκτρομαγνητικά κύματα, χωρίς την ύπαρξη σύρματος ως αγωγού.
Πηγή: Ασύρματος. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής
νεοελληνικής. Ανακτήθηκε από
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%22%CE%B1%CF%83%CF%8D%CF%81%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82+-%CE%B7+-%CE%BF%22&dq=
|
|
Σχόλιο τεκμηρίωσης:
Δεδομένου ότι ο όρος είναι
πρωτότυπος, αφού τον δημιουργεί ο συγγραφέας, και ελλείψει ορισμού και επεξηγηματικού
συγκειμένου πλην του αποσπάσματος στο οποίο συναντάται, η τεκμηρίωσή του γίνεται
με μη συμβατικό τρόπο, με τον παρόντα σχολιασμό ως επεξήγηση. Αρχικά, δόθηκαν
οι ορισμοί των επιμέρους λέξεων που σχηματίζουν τον διλεκτικό όρο.
Έπειτα,
έγινε ανάγνωση αποσπάσματος από το βιβλίο Perverse Romanticism: Aesthetics
and Sexuality in Britain, 1750–1832 στο οποίο γίνεται αναφορά στα συμπεράσματα
του Hunter, σύμφωνα με τον οποίο οι όρχεις αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του
ανδρισμού. Ο Hunter υποστηρίζει ότι οι γονάδες επηρεάζουν κάθε φύλο τόσο
σωματικά όσο και πνευματικά. Ως εκ τούτου, οι άντρες οι οποίοι δεν διαθέτουν
όρχεις από νεαρή ηλικία θηλυκοποιούνται και μάλιστα ξεπερνούν το γυναικείο
φύλο στη θηλυκότητα, ενώ όσοι “χάσουν” τους όρχεις τους σε ηλικία που έχουν
ήδη διαμορφωθεί ως άντρες τότε διατηρούν τον ανδρισμό τους. Σύμφωνα με τον ίδιο,
η σωματική δύναμη του άντρα αποτελεί σημάδι ανωτερότητας, την οποία το μυαλό
μπορεί να κατανοήσει, και έτσι, μέσω αυτής της κατανόησης, προκύπτει
πνευματική ανωτερότητα. Αν, όμως, κατά την εφηβεία δεν αναπτυχθεί σωστά η
σωματική δύναμη ενός άντρα τότε δεν θα αναπτυχθεί ούτε η πνευματική του
ανωτερότητα (Sha, 2009, 97-99).
Κατόπιν,
έγινε ανάγνωση του δοκιμίου του Berthold, όπου αναλύει τα πειράματά του και
βγάζει συμπεράσματα. Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν έξι καπόνια. Σε κάποιους
πετεινούς δεν αφαιρέθηκαν οι όρχεις, σε άλλους αφαιρέθηκε ο ένας ή και οι δύο
και μεταμοσχεύθηκαν σε άλλον πετεινό, ενώ, τέλος, κάποιοι υπέστησαν ολική
ορχεκτομή. Το συμπέρασμά του ήταν ότι οι πετεινοί στους οποίους αφαιρέθηκε ο
ένας ή και οι δύο όρχεις και, έπειτα, μεταμοσχεύθηκαν πάνω ή μέσα στους εν
λόγω πετεινούς όρχεις τρίτων παρουσίαζαν συμπεριφορές μη ευνουχισμένων
πετεινών: έκρωζαν, ήταν επιθετικοί προς τους άλλους, δημιουργούσαν καβγάδες,
ενώ έδειχναν ενδιαφέρον προς τις κότες. Όσοι πετεινοί υπέστησαν ολική
ορχεκτομή παρουσίαζαν αλλαγές στη συμπεριφορά: δεν έκρωζαν, ήταν πιο ήρεμοι, δεν
επετίθεντο σε άλλους πετεινούς, ενώ παράλληλα δεν έδειχναν ενδιαφέρον προς
τις κότες αλλά και απομονώνονταν από την υπόλοιπη ομάδα. Όπως γίνεται
αντιληπτό, ο Berthold συνδέει την έκκριση ορμονών με συγκεκριμένες
συμπεριφορές φύλου, για να αποδείξει τη σωματική δύναμη του αντρικού φύλου.
Σύμφωνα
με τα παραπάνω, ο Preciado με τον προσδιορισμό ασύρματο αναφέρεται στο
γεγονός ότι οι ορμόνες που εκκρίνονται στους όρχεις δρουν εξ αποστάσεως
–ακόμη και αν ή όταν αυτοί αφαιρεθούν και μεταμοσχευθούν σε άλλο σημείο του
ίδιου ή τρίτου σώματος–, άρα “ασύρματα”, δεδομένου ότι επηρεάζουν τη
λειτουργία άλλων οργάνων και, ως εκ τούτου, τις συμπεριφορές που έχουν
αποδοθεί στο ανδρικό φύλο, παρόλο που οι όρχεις δεν βρίσκονται σε εκείνο το
σημείο του σώματος όπου συναντώνται βιολογικά.
Πηγές:
Berthold, A. & Quiring, D. (1944). The
transplantation of testes. Bulletin of the History of Medicine, 16(4),
399-401. Ανακτήθηκε
από http://www.jstor.org/stable/44442835
Preciado, P. B. (2020). Testo Yonqui: Sexo,
drogas y biopolítica (σ. 119-120). Barcelona,
Anagrama.
Sha, R. C. (2009). Perverse Romanticism: Aesthetics and Sexuality in Britain, 1750–1832. Baltimore:
Johns Hopkins University Press. Ανακτήθηκε από
https://books.google.gr/books?id=dzX0DhKnOZoC&pg=PA98&lpg=PA98&dq=Hunter%2Btestes%2Bmasculinity&source=bl&ots=YoUWa4s-PH&sig=ACfU3U15hsFkcy4nwPjB9E2skzxCU-eNWQ&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwiLlJfqnIPqAhWE2eAKHapRDlAQ6AEwAHoECAgQAQ#v=onepage&q=Hunter%2Btestes%2Bmasculinity&f=false.
|
|
14.
|
Glándula sexual
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
La maduración de las glándulas sexuales, que da lugar a la menarquia y a
las primeras eyaculaciones espontáneas, convierte a los genitales en la zona erógena
dominante y la actividad hormonal induce un segundo florecimiento de la
sexualidad (Barberá, 2000).
Πηγή: Beltrán Navarro, Á.
(2011). Análisis de los discursos que conforman el imaginario adolescente
en torno a la Sexualidad, Salud Sexual y Diversidades Sexuales. El poder
Socio-simbólico del Género (Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
http://repositorio.ual.es/bitstream/handle/10835/414/ANALISIS_%20DE_%20LOS_%20DISCURSOS_%20CONFORMAN_%20IMAGINARIO_%20ADOLESCENTE_alvaro_beltran_navarro.pdf?sequence=1
|
|
Σεξουαλικός αδένας
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Το έμβρυο μέχρι την ηλικία
των δύο μηνών δεν έχει φύλο. Το προσχέδιο του γεννητικού του συστήματος
εμφανίζει και αρσενικά και θηλυκά χαρακτηριστικά. Η διαφοροποίηση ξεκινάει με
τη δημιουργία των σεξουαλικών αδένων, δηλαδή των όρχεων και των ωοθηκών.
Πηγή: Σταυρόπουλος, Α. (2007). Η ζωή σ' επίπεδο
μορίων. Ίδε ο άνθρωπος: Μέρες του 2007 (2η έκδ). Ίδρυμα Ευγενίδου.
Ανακτήθηκε από
https://www.eef.edu.gr/media/2670/e_p00006.pdf
|
|
15.
|
Ovario
|
|
|
Ορισμός:
Gónada femenina, situada en la fosita ovárica de la
pelvis. En la mujer adulta tiene una forma ovalada, con un eje mayor de unos
3,5 cm. Está unido al ligamento ancho del útero por el mesovario. En el
ovario se encuentran folículos en distintos grados de maduración.
Πηγή: Ovario. (χ.χ.). Στο Diccionario médico. Clínica Universidad de Navarra. Ανακτήθηκε από https://www.cun.es/diccionario-medico/terminos/ovario
|
|
Ωοθήκη
|
|
Ορισμός:
[Οι ωοθήκες] Αποτελούν τους
γεννητικούς αδένες της γυναίκας. Είναι όργανα με διπλή λειτουργία. Παράγουν
ωάρια (το γεννητικό υλικό της γυναίκας) και ορμόνες (κυρίως οιστρογόνα και
προγεστερόνη). Η κύρια λειτουργία των ωοθηκών είναι η αναπαραγωγική.
Πηγή: Οι Ωοθήκες (χ.χ.). Ανακτήθηκε από
https://www.eugonia.com.gr/el/anthropini-anaparagogi/ta-anaparagogika-organa-tis-gynaikas/esoterika-gennitika-organa/oothikes
|
|
16.
|
Histeria
|
|
|
Ορισμός: Enfermedad nerviosa, crónica, caracterizada por gran variedad de síntomas,
principalmente funcionales, y a veces por ataques convulsivos.
Πηγή: Histeria. (χ.χ.) Στο Diccionario de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/histeria?m=form
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Héctor Pérez-Rincón (2) profundiza en la histeria en su estudio El
teatro de las histéricas. De cómo Charcot descubrió, entre otras cosas, que
también había histéricos (1998). Así, indaga en el origen del término
histeria, ya que deriva de la palabra griega «hysterus», «hysterá» o «histeron»,
que significan útero o matriz, ya que se asociaba esta patología con la
mujer. Hipócrates designaba al útero como el causante del mal. El médico Galeno creía que la histeria era debida a la abstinencia
sexual y a la retención de la sangre menstrual.
Πηγή: Zanón Cuenca, M. J.,
& Santamaría Blasco, M. L. (2016). Iconografías de la histeria #
representaciones de géneros y cuerpos histéricos en las fotografías de Paul
Richer y en las celdas de deseo de Louise Bourgeois. Revista Bellas Artes,
13, 137-160. Ανακτήθηκε από
https://www.ull.es/revistas/index.php/artes/article/view/480/343
|
|
Υστερία
|
|
Ορισμός:
νεύρωση η οποία εκδηλώνεται
με παροδικές διαταραχές της σκέψης, της αισθητικότητας ή της κίνησης ή και με
διάφορα μονιμότερα χαρακτηριστικά (παράλυση, πόνους, σπασμούς κτλ.).
Πηγή: Υστερία. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής
νεοελληνικής. Ανακτήθηκε από
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%B1&dq=
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Ο Ιπποκράτης με τον όρο
«φρενίτιδες», αναφέρεται στις αργότερα ονομαζόμενες υστερία, μανία,
μελαγχολία, άνοια και παράνοια. Την πρώτη την συνέδεσε με την
υπερκινητικότητα της μήτρας και συνιστούσε ως θεραπεία τον γάμο.[4]
Πηγή: Δουλκερίδου, Π. (2013). Διάρθρωση και κατανομή
υπηρεσιών Κέντρων και Μονάδων Ψυχικής Υγείας Ν. Θεσσαλονίκης
(Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/43678/11678.pdf?sequence=1
|
|
17.
|
Extracto de testículos
|
|
|
Ορισμός extracto:
Producto sólido o espeso obtenido por evaporación de un zumo o de una disolución de sustancias
vegetales o animales.
Πηγή: Extracto. (χ.χ.). Στο Diccionario de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/extracto?m=form
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Otro investigador que intentó combatir el envejecimiento fue el fisiólogo
Brown-Sequard (1817-1894), el cual, en base a la idea que se tenía desde la
antigüedad de que en el ser humano la vejez se acentúa cuando decaen las
funciones sexuales, se inyectó extractos de testículos de cobaya para
rejuvenecerse.
Πηγή: De la Fuente del Rey,
M. (2009). Desmitificando la vejez. Líneas de investigación en el
envejecimiento. Autonomía personal: Claves y retos, 51-70. Ανακτήθηκε από
https://www.madrid.es/UnidadesDescentralizadas/Mayores/Publicaciones/Ficheros/Libro%20Jornadas%202009/2%20Ponencias.pdf
|
|
Εκχύλισμα όρχεων
|
|
Ορισμός εκχυλίσματος:
μείγμα ουσιών που
παραλαμβάνεται από μια πρώτη ύλη με την εφαρμογή της εκχύλισης.
Πηγή: Εκχύλισμα. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής
νεοελληνικής. Ανακτήθηκε από
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%B5%CE%BA%CF%87%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1&dq=
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Την 1η Ιουνίου του 1889,
στην Εταιρεία Βιολογίας «Société de Biologie» στο Παρίσι, ανακοίνωσε τα
αποτελέσματα από την ένεση στον εαυτό του εκχυλισμάτων από όρχεις ζώων, που,
σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του, αύξαναν τη μυϊκή δύναμη, βελτίωναν τη
σωματική ευεξία και ασκούσαν θετική επίδραση στη νοητική λειτουργία και την
ψυχική υγεία. Παρά το γεγονός ότι η παρατήρηση αυτή δεν είχε επιστημονικά
ελεγχθεί, ιατροί σε ολόκληρο τον κόσμο ακολούθησαν τον νέο τομέα της
οργανοθεραπείας, όπως την έλεγαν τότε, κάνοντας ενέσεις εκχυλισμάτων κυρίως
όρχεων σκύλων και ινδικών χοιριδίων, που προορίζονταν κυρίως για την
ανδροκρατούμενη κοινωνία.
Πηγή: Μανταλενάκης, Σ. (2009). Ορόσημα Μαιευτικής &
Γυναικολογίας: Ο Charle Édouard Brown-Séquard, μπορεί να θεωρηθεί πατέρας της
ορμονοθεραπείας; Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογία, 21(1), 289-23.
Ανακτήθηκε από
https://www.iatrikionline.gr/ELL_M_1_2009/1.pdf
|
|
18.
|
Organoterapia
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
El descubrimiento de las secreciones internas permitió dar fundamento
científico a la ingestión empírica de órganos de animales o de sus extractos.
Esto supuso la aparición de una nueva rama de la farmacoterapia: la
opoterapia. Fue Landouzy el que utilizó por vez primera este término (del
griego opos, zumo) que es sinónimo de organoterapia.
Πηγή: Fresquet Febrer, J. L.
(2001). El uso de animales y de productos de origen animal en el
tratamiento de las enfermedades. Στο López Piñero, J. M. (dir.). Los
animales en la Ciencia y la vida humana. Ilustraciones zoológicas de un milenio
(siglos XI_XX). Valencia, Fundación Bancaja, 92-111. Ανακτήθηκε από
https://digital.csic.es/bitstream/10261/74759/1/Fresquet_JL_Animales.pdf
|
|
Οργανοθεραπεία
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Την 1η Ιουνίου του 1889,
στην Εταιρεία Βιολογίας «Société de Biologie» στο Παρίσι, ανακοίνωσε τα
αποτελέσματα από την ένεση στον εαυτό του εκχυλισμάτων από όρχεις ζώων, που,
σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του, αύξαναν τη μυϊκή δύναμη, βελτίωναν τη
σωματική ευεξία και ασκούσαν θετική επίδραση στη νοητική λειτουργία και την
ψυχική υγεία. Παρά το γεγονός ότι η παρατήρηση αυτή δεν είχε επιστημονικά
ελεγχθεί, ιατροί σε ολόκληρο τον κόσμο ακολούθησαν τον νέο τομέα της
οργανοθεραπείας, όπως την έλεγαν τότε, κάνοντας ενέσεις εκχυλισμάτων κυρίως
όρχεων σκύλων και ινδικών χοιριδίων, που προορίζονταν κυρίως για την
ανδροκρατούμενη κοινωνία.
Πηγή: Μανταλενάκης, Σ. (2009). Ορόσημα Μαιευτικής &
Γυναικολογίας: Ο Charle Édouard Brown-Séquard, μπορεί να θεωρηθεί πατέρας της
ορμονοθεραπείας; Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογία, 21(1),
289-23. Ανακτήθηκε από
https://www.iatrikionline.gr/ELL_M_1_2009/1.pdf
|
|
19.
|
Sexualidad
|
|
|
Ορισμός:
La sexualidad humana es un aspecto central del ser humano presente a lo
largo de su vida. Abarca el sexo, las identidades y los roles de género, el
erotismo, el placer, la intimidad, la reproducción y la orientación sexual.
Se vive y se expresa a través de pensamientos, fantasías, deseos, creencias,
actitudes, valores, conductas, prácticas, papeles y relaciones
interpersonales. La sexualidad puede incluir todas esas dimensiones, no
obstante, no todas ellas se vivencian o se expresan siempre. La sexualidad está
influida por la interacción de factores biológicos, sociales, económicos,
políticos, culturales, éticos, legales, históricos, religiosos y espirituales(62).
Πηγή: Ministerio de Sanidad,
Consumo y Bienestar Social (2018).
Glosario de términos sobre diversidad afectivo sexual. Ανακτήθηκε από
https://www.mscbs.gob.es/ciudadanos/enfLesiones/enfTransmisibles/sida/docs/GlosarioDiversidad.pdf
|
|
Σεξουαλικότητα
|
|
Ορισμός:
Η σεξουαλικότητα είναι ένα
αναπόσπαστο τµήµα της προσωπικότητας κάθε ανθρώπινης ύπαρξης. Η πλήρης
ανάπτυξή της εξαρτάται από την ικανοποίηση βασικών ανθρωπίνων αναγκών όπως η
επιθυµία για επαφή, εγγύτητα, συναισθηµατική έκφραση, απόλαυση, τρυφερότητα
και αγάπη. Η σεξουαλικότητα είναι µια πυρηνική παράµετρος της ανθρώπινης
ύπαρξης που περιλαµβάνει το φύλο, το κοινωνικό φύλο, την ταυτότητα και το
ρόλο φύλου, τον σεξουαλικό προσανατολισµό, τον ερωτισµό, την συναισθηµατική πρόσδεση
(αγάπη) και την αναπαραγωγή. Βιώνεται ή εκφράζεται µε σκέψεις, φαντασιώσεις,
επιθυµίες, πεποιθήσεις, στάσεις ζωής, αξίες, δραστηριότητες, πρακτικές,
ρόλους, σχέσεις. Η σεξουαλικότητα είναι αποτέλεσµα αλληλεπίδρασης βιολογικών,
ψυχολογικών, κοινωνικο-οικονοµικών, πολιτισµικών, ηθικών και θρησκευτικών /
πνευµατικών παραγόντων.
Πηγή: Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων (χ.χ.). Βασικές
έννοιες σεξουαλικής υγείας. Ανακτήθηκε από
http://www.imop.gr/sites/default/files/seks_orismoi.pdf
|
|
20.
|
Identidad sexual
|
|
|
Ορισμός:
La identidad sexual incluye la manera como la persona se identifica como
mujer o como hombre, o como una combinación de ambos, y la orientación sexual
de la persona. Es el marco de referencia interno que se forma con el correr
de los años, que permite a un individuo formular un concepto de sí mismo
sobre la base de su sexo, género y orientación sexual, y desenvolverse
socialmente conforme a la percepción que tiene de sus capacidades sexuales.
Πηγή: Alcántara, E. (2013). Identidad sexual / rol de género.
Debate
feminista, 47(C),
172-201.
doi:10.1016/S0188-9478(16)30073-1.
|
|
Σεξουαλική ταυτότητα
|
|
Ορισμός:
Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο
«σεξουαλική ταυτότητα» αναφερόμαστε ουσιαστικά σε ένα σύνολο στοιχείων που
περιλαμβάνουν: την προσωπική εμπειρία και αίσθηση του ατόμου ότι ανήκει σε
ένα συγκεκριμένο φύλο, τις ποικίλες συμπεριφορές και χαρακτηριστικά που
δηλώνουν δημόσια το φύλο του, καθώς και τον ερωτικό του προσανατολισμό, δηλ.
την προτίμησή του για σεξουαλικό σύντροφο του ιδίου ή του άλλου φύλου.
Πηγή: Ισακίδου, Γ. (2016). Η διαμόρφωση της ταυτότητας του
φύλου. Εγκέφαλος, 53, 40-47. Ανακτήθηκε από http://www.encephalos.gr/
|
|
21.
|
Sexo anatómico
|
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Con la reforma del Código Penal en 1983 se despenalizan las operaciones
que modificaban el sexo anatómico, y dejó de ser delito la cirugía de reasignación
sexual.
Πηγή: Velasco Malagón, T. E.
(2017). Representaciones sociales de la transexualidad y de las personas
transexuales en España (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://eprints.ucm.es/42016/1/T38610.pdf
|
|
Ανατομικό φύλο
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Οι τρανς άνθρωποι δεν είναι
ομοφυλόφιλοι και χαρακτηρίζονται αποκλειστικά και μόνο από τον
αυτοπροσδιορισμό ή ατομική αίσθηση και έκφραση του φύλου τους. Γι’ αυτόν
ακριβώς το λόγο δε συσχετίζουμε την ταυτότητα και έκφραση φύλου με το
ανατομικό φύλο, δηλαδή δεν αναφερόμαστε με όρους βιολογίας.
Πηγή: Γαλανού, Μ. (2014). Ταυτότητα και έκφραση φύλου:
ορολογία, διακρίσεις, στερεότυπα και μύθοι. Αθήνα: Σωματείο υποστήριξης
διεμφυλικών. Ανακτήθηκε από
https://transgendersupportassociation.files.wordpress.com/2014/11/001-106-tautotita-kai-ekfrasi-filou.pdf
|
|
22.
|
Secreción pancreática
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
En la secreción pancreática intervienen cuatro estímulos fisiológicos
fundamentales: acetilcolina, gastrina, colecistocinina y secretina. Esta
última induce la formación de grandes cantidades de bicarbonato, mientras que
las demás van encaminadas a estimular las células secretoras de enzimas
pancreáticas (ácinos)(1).
Πηγή: Marcotegui, F.,
Zabalza, M. Á. & Gozalo, M. J. (χ.χ.). Gastrointestinal.
Ανακτήθηκε από https://www.sefh.es/bibliotecavirtual/fhtomo2/CAP07.pdf
|
|
Παγκρεατική έκκριση
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Η παγκρεατική έκκριση
βρίσκεται κάτω από νευρικό και ορμονικό έλεγχο. Το παρασυμπαθητικό σύστημα
(πνευμονογαστρικό νεύρο) διεγείρει την έκκριση.
Πηγή: Hansen, J. T. & Koeppen, Β. M. (2004). Άτλας
βασικών ιατρικών επιστημών. Φυσιολογία του ανθρώπου. (Τόμος ΙΙΙ). (Ε.
Παραμυθιώτου, μετ.). Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης.
|
|
23.
|
Secretina
|
|
|
Ορισμός:
Hormona que estimula la secreción de jugo pancreático.
Su secreción por parte del duodeno y yeyuno es estimulada por la acción del
quimo sobre la mucosa duodenal. Esta hormona pasa a la sangre y con ella
llega al páncreas.
Πηγή: Secretina. (χ.χ.). Στο Diccionario médico. Clínica Universidad de Navarra. Ανακτήθηκε από https://www.cun.es/diccionario-medico/terminos/secretina
|
|
Σεκρετίνη
|
|
Ορισμός:
Ορμόνη η οποία εκκρίνεται
από κύτταρα του βλεννογόνου του δωδεκαδακτύλου και της πρώτης μοίρας της
νήστιδας. Πρόκειται για πολυπεπτίδιο που παράγεται σε αδρανή μορφή
(προσεκρετίνη). Το όξινο περιεχόμενο του στομάχου που αρχίζει να προωθείται
στο δωδεκαδάκτυλο προκαλεί έκκριση και ενεργοποίηση της προσεκρετίνης σε
σεκρετίνη. Το κύριο, λοιπόν, ερέθισμα για την έκκριση της σεκρετίνης είναι το
HCI, αλλά και διάφορα προϊόντα πέψης, όπως είναι τα αμινοξέα και τα λιπαρά
οξέα. Ο κύριος φυσιολογικός ρόλος της σεκρετίνης φαίνεται ότι είναι η έκκριση
του αλκαλικού υγρού από το πάγκρεας. Επίσης, η σεκρετίνη αναστέλλει την
έκκριση HCI μετά από επίδραση της γαστρίνης, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει την
παραγωγή πεψίνης (στο στόμαχο). Η σεκρετίνη αυξάνει, ακόμη, την έκκριση των
ανόργανων συστατικών της χολής, μειώνει την κινητικότητα του γαστρεντερικού
σωλήνα, μειώνει την αυξητική επίδραση της γαστρίνης στο βλεννογόνο του
γαστρεντερικού σωλήνα, κλπ.
Πηγή: Σμοκοβίτης, Α. (2005). Σεκρετίνη. Στο Λεξικό όρων
της Φυσιολογίας και Φυσιοπαθολογίας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press
|
|
24.
|
Dispositivo de
subjetivación
|
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Así, mientras a las tecnologías de la escritura de las sociedades
industriales les correspondió una ciudadanía de identidades homogéneas que
hicieron viable el proyecto de la modernidad, cuyos dispositivos de
subjetivación inventaron alteridades negadas, hoy las tecnologías de la
información y la comunicación, como tecnologías de la acción a distancia y de
conexión de las mentes, si bien comparten dimensiones de tecnologías de la
escritura anteriores, les corresponden ciudadanías movilizadas por el deseo,
por la capacidad de la múltiple elección, como una característica de las
sociedades postindustriales. En otras palabras, los dispositivos de
subjetivación aquí están ligados al consumo y al mercado y aparecen de manera
ambigua y confusa, alteridades negadas, pero también identidades
homogenizadas por la lógica del capitalismo cognitivo (Rueda, R., 2008a).
Πηγή: Rueda Ortiz, R.
(2010). Ciudadanías, política y tecnologías: lo (im)posible de otras formas
de lo común. Comunicación y Ciudadanía, 3. Ανακτήθηκε από https://revistas.uexternado.edu.co/index.php/comciu
|
|
Μηχανισμός
υποκειμενοποίησης
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Το σώμα είναι αυτό που οι
μηχανισμοί υποκειμενοποίησης του εκάστοτε κοινωνικοοικονομικού συστήματος
αναδημιουργούν και διαμορφώνουν, πριν από όλα, με σκοπό την αναπαραγωγή τους.
Ως εκ τούτου, θα ακολουθήσουμε την φουκωική σκέψη προκειμένου να εντοπίσουμε
τους μηχανισμούς αυτούς, όπως χρησιμοποιήθηκαν από τον καπιταλιστικό τρόπο
παραγωγής στο πεδίο της εργασίας στον κυρίαρχο “τόπο” άντλησης υπεραξίας του
προηγούμενου αιώνα, τα εργοστάσια, με την ελπίδα ότι η ανάλυση αυτή θα μας
παράσχει τα απαραίτητα θεωρητικά εργαλεία προκειμένου να εξετάσουμε με ποιον
τρόπο το σώμα του σύγχρονου παραγωγικού υποκειμένου καθυποτάσσεται διαμέσου
διαφορετικών εργασιακών πρακτικών αλλά στη βάση αυτών των ίδιων μηχανισμών
υποκειμενοποίησης. Μηχανισμοί οι οποίοι, ακριβώς, συγκρότησαν και συγκροτούν
το υποκείμενο ως παραγωγικό υποκείμενο, ab initio, διαπλάθοντας το ίδιο το
σώμα πριν αγγίξουν την ψυχή.
Πηγή: Κατσιμένη, Α.-Μ. (2018). Η Εργασία και τα σώματα:
Οι νέες συνθήκες στη σφαίρα της διανοητικής εργασίας και η επίδρασή τους στη
συνείδηση του συλλογικού εργαζομένου (Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε
από
http://ikee.lib.auth.gr/record/303820/files/GRI-2019-24037.pdf
|
|
25.
|
Sujeto sexual
farmacopornográfico
|
|
|
Ορισμός sujeto:
El sujeto sería entonces lo que resulta de la relación entre lo humano y
los dispositivos ya que éstos existen solo en la medida en que subjetivan y
no hay proceso de subjetivación sin que sus efectos produzcan una identidad y
a la vez una sujeción a un poder externo, de modo que cada vez que un
individuo “asume” una identidad también queda subyugado.
Πηγή: García Fanlo, L.
(2011). ¿Qué es un dispositivo?: Foucault, Deleuze, Agamben. A Parte rei:
revista de filosofía, 74. Ανακτήθηκε από
https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3644313&orden=294335&info=link
Ορισμός sexual:
Perteneciente o relativo al sexo.
Πηγή: Sexual. (χ.χ.). Στο Diccionario
de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/sexual?m=form
|
|
Σεξουαλικό φαρμακοπορνογραφικό
υποκείμενο
|
|
Ορισμός υποκειμένου:
Η διαμόρφωση του
υποκειμένου γίνεται εντός έμφυλων δομών εξουσίας, γεγονός που προϋποθέτει πως
το υποκείμενο, το φύλο και ή έμφυλη διαφορά δεν είναι οι προϋποθέσεις του
λόγου, των θεσμών και των πρακτικών αλλά τα αποτελέσματά τους, τα προϊόντα
τους. Η επίγνωση αυτή, ότι το υποκείμενο δεν είναι μια προϋπάρχουσα
ουσιοκρατική ολότητα και ότι οι ταυτότητές μας κατασκευάζονται, σημαίνει ότι
είναι δυνατόν οι ταυτότητες να ανα-κατασκευαστούν με τρόπους που να
υπονομεύουν, να προκαλούν και να ανατρέπουν τις υπάρχουσες και ισχύουσες
δομές εξουσίας.
Πηγή: Ρεθυμιωτάκη, Ε., Μαροπούλου, Μ. & Τσακιστράκη,
Χ. (2015). Φεμινισμός & δίκαιο. Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών
Βιβλιοθηκών. Ανακτήθηκε από
https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/6177/2/00_master_document-KOY.pdf
Ορισμός σεξουαλικού:
που αναφέρεται στο σεξ ή
στη σεξουαλικότητα
Πηγή: Σεξουαλικός. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής
νεοελληνικής. Ανακτήθηκε από
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%22%CF%83%CE%B5%CE%BE%CE%BF%CF%85%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82+-%CE%AE+-%CF%8C%22&dq=
|
|
Συγκείμενο για την
κατανόηση της έννοιας του φαρμακοπορνογραφικού:
El régimen farmacopornográfico se eleva sobre las ruinas que deja la
Segunda Guerra Mundial. Su erección crece como el champiñón nuclear de la
bomba de hidrógeno. Es el legado psicopolítico (violencia máxima, excitación
máxima, toxicomanía colectiva, psicosis postraumática) y técnico (redes de
comunicación informáticas, técnicas de digitalización de la imagen, nuevas
moléculas y nuevos materiales sintéticos) de la industria experimental de la
guerra: es la aplicación de las nuevas técnicas de producción de placer
(excitación-frustración) en el cuerpo tecnovivo a escala global.
[Το φαρμακοπορνογραφικό
καθεστώς ανυψώνεται στα ερείπια που αφήνει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Η
ανέγερσή του μεγαλώνει όπως το πυρηνικό μανιτάρι της βόμβας υδρογόνου. Είναι
το ψυχοπολιτικό (βία στο έπακρο, σεξουαλική διέγερση στο έπακρο, συλλογική
τοξικομανία, μετατραυματική ψύχωση) και τεχνικό (πληροφοριακά δίκτυα
επικοινωνίας, τεχνικές ψηφιακοποίησης της εικόνας, νέα μόρια και νέα
συνθετικά υλικά) κληροδότημα της πειραματικής βιομηχανίας του πολέμου: είναι
η εφαρμογή των νέων τεχνικών παραγωγής ευχαρίστησης (σεξουαλική
διέγερση-ματαίωση) στο τεχνοζωντανό σώμα σε παγκόσμια κλίμακα.]
Πηγή: Preciado, P. B. (2020).
Testo Yonqui: Sexo, drogas y biopolítica (σ. 228). Barcelona, Anagrama.
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
El examen atento de los capítulos pares del libro de Beatriz Preciado
“Testo Yonqui” nos hizo plantearnos la siguiente hipótesis de trabajo, a
saber, que las identidades transgénero pueden representar una clave de
agregación política antagonista fundamental en la era del Capitalismo
postfordista (al que Preciado llama farmacopornográfico).
[Η προσεκτική εξέταση των
ζυγών κεφαλαίων του βιβλίου Testo yonqui της Beatriz Preciado
μας ώθησε να λάβουμε υπόψη την ακόλουθη υπόθεση της εργασίας, συγκεκριμένα,
ότι οι τρανς ταυτότητες μπορούν να παίξουν έναν ρόλο κλειδί θεμελιώδους
ανταγωνιστικού πολιτικού συσσωματώματος στην εποχή του μεταφορντικού
Καπιταλισμού (τον οποίο η Preciado ονομάζει φαρμακοπορνογραφικό).]
Πηγή: Iglesias Turrión, P. (2009). Plataformas.
Anotaciones a “Testo Yonqui” de Beatriz Preciado. Psikeba: Revista de
Psicoanalisis y Estudios Culturales, 10. ISSN
1850-339X. Ανακτήθηκε από
https://eprints.ucm.es/37516/1/plataformas%20anotaciones%20a%20testo%20yonqui.pdf
|
|
Σχόλιο τεκμηρίωσης:
Δεδομένης της έλλειψης
πηγών τόσο για ορισμό όσο και για επεξηγηματικό συγκείμενο στη ΓΣ, καθότι ο
όρος είναι πρωτότυπος, μιας και τον δημιουργεί ο συγγραφέας, ακολουθήθηκε και
σε αυτήν την περίπτωση η παράθεση επεξηγηματικού συγκειμένου στη ΓΠ και η
μετάφρασή του στη ΓΣ.
|
|
26.
|
Gónada
|
|
|
Ορισμός:
También se consideran glándulas mixtas, puesto que forman parte del
Aparato Reproductor, vierten secreciones al exterior a través de conductos y,
además, producen hormonas que vierten a la sangre.
La glándulas sexuales o gónadas son:
·
Los Ovarios en el sexo femenino
·
Los Testículos en el sexo masculino
Πηγή: Glándulas sexuales
o gónadas (χ.χ.). Ανακτήθηκε από
http://recursos.cnice.mec.es/biosfera/alumno/3ESO/Sistendo/gonadas.htm
|
|
Γονάδα
|
|
Ορισμός:
Οι αναπαραγωγικοί αδένες ή
γονάδες (ωοθήκες και όρχεις) είναι όργανα με διπλή λειτουργία. Αφ’ ενός
παράγουν τα ειδικά κύτταρα της αναπαραγωγής (γαμέτες), δηλαδή τα ωάρια στη
γυναίκα και τα σπερματοζωάρια στον άνδρα και αφ’ ετέρου εκκρίνουν ορμόνες, οι
οποίες ασκούν ποικίλες βιολογικές δράσεις στον οργανισμό, ιδιαίτερα δε στο
αναπαραγωγικό σύστημα, ρυθμίζοντας τη λειτουργία του.
Πηγή: Ευγονία (χ.χ.). Ανθρώπινη αναπαραγωγή. Ανακτήθηκε
από
https://www.eugonia.com.gr/downloads/EUGONIA_TOMOS_A_anthropini_anaparagogi.pdf
|
|
27.
|
Testosterona
|
|
|
Ορισμός:
Hormona sexual masculina que en los hombres juega un papel clave en el
desarrollo de los tejidos reproductivos masculinos como los testículos y
próstata, como también la promoción de los caracteres sexuales secundarios
tales como el incremento de la masa muscular y ósea y el crecimiento del pelo
corporal.
Πηγή: Testosterona. (χ.χ.). Στο Glosario. Asociación española contra el cáncer. Ανακτήθηκε από https://www.aecc.es/es/todo-sobre-cancer/glosario
|
|
Τεστοστερόνη
|
|
Ορισμός:
Η τεστοστερόνη είναι
ανδρογόνος ορμόνη η οποία εκκρίνεται από τα κύτταρα Leydig στους όρχεις.
Πρόκειται για την ορμόνη η οποία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη
των ανδρικών αναπαραγωγικών ιστών, όπως οι όρχεις και ο προστάτης, καθώς και
των δευτερογενών ανδρικών φυλετικών χαρακτηριστικών όπως η αυξημένη μυική και
οστική μάζα και η τριχοφυΐα (Dollery et al., 19911).
Πηγή: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (χ.χ.). Παράρτημα
ΙΙ Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων των αδειών κυκλοφορίας
που υπόκεινται σε προϋποθέσεις και λεπτομερής αιτιολόγηση σχετικά με τους
επιστημονικούς λόγους απόκλισης από τη σύσταση της PRAC. Ανακτήθηκε από
https://www.ema.europa.eu/en/documents/referral/testosterone-article-31-referral-annex-ii_el.pdf
|
|
28.
|
Célula
|
|
|
Ορισμός:
Unidad estructural y funcional de los organismos vivos, generalmente de
tamaño microscópico, capaz de reproducción independiente y formada por un
citoplasma y un núcleo rodeados por una membrana. Esta unidad es capaz de
vivir como organismo unicelular independientemente, o bien formar parte de
una organización mayor formando un organismo pluricelular.
Πηγή: Célula. (χ.χ.). Στο Glosario. Asociación española contra el cáncer. Ανακτήθηκε από https://www.aecc.es/es/todo-sobre-cancer/glosario
|
|
Κύτταρο
|
|
Ορισμός:
Το κύτταρο αποτελεί τη
μικρότερη δομική μονάδα των ζωντανών οργανισμών.
- Όλοι οι οργανισμοί που
ζουν ελεύθερα αποτελούνται από κύτταρα και τα προϊόντα τους.
- Όλα τα κύτταρα είναι
βασικά όμοια ως προς τη χημική τους συγκρότηση. Νέα κύτταρα σχηματίζονται από
προϋπάρχοντα με κυτταρική διαίρεση.
- Η δραστηριότητα ενός
οργανισμού είναι το άθροισμα των δραστηριοτήτων και αλληλεπιδράσεων των
κυττάρων του.
Τα κύτταρα διακρίνονται σε
ευκαρυωτικά και σε προκαρυωτικά.
Πηγή: Λαβασίδης, Λ. Γ. (χ.χ.). Γενική ανατομία: Εισαγωγή
στην ανατομία και φυσιολογία του κυττάρου [Πανεπιστημιακές σημειώσεις]. Ανακτήθηκε
από
https://eclass.teiwm.gr/modules/document/file.php/MAIA172/%CE%A4%CE%9F%20%CE%9A%CE%A5%CE%A4%CE%A4%CE%91%CE%A1%CE%9F%207.pdf
|
|
29.
|
Tejido
|
|
|
Ορισμός:
Estructura formada por células del mismo tipo y que realizan una función
específica. Los principales tejidos constitutivos de los órganos del cuerpo
humano son: de revestimiento (tejido epitelial); los de sostén (óseo y
cartilaginoso); los de unión y relleno (conjuntivo y adiposo); el de defensa
(linfoide). Algunos de estos tejidos presentan diferentes variedades, así en
el tejido conjuntivo se distinguen: conjuntivo fibroso, elástico, laxo, etc.;
en el adiposo: blanco y pardo, etc.
Πηγή: Tejido. (χ.χ.). Στο Diccionario médico. Clínica Universidad de Navarra. Ανακτήθηκε από https://www.cun.es/diccionario-medico/terminos/tejido
|
|
Ιστός
|
|
Ορισμός:
Ιστός ονομάζεται το σύνολο
από ομοειδώς διαφοροποιημένα κύτταρα, μεταξύ των οποίων βρίσκεται μία ουσία
διάμεση, η μεσοκυττάρια ουσία, της οποίας η ποιότητα ποικίλλει στους
διάφορους ιστούς. Τα κύτταρα έχουν τις ίδιες λειτουργίες και είναι
συγκεντρωμένα με μια συγκεκριμένη τάξη. Πρέπει να τονισθεί ότι ένας
συγκεκριμένος ιστός δεν αποτελείται αναγκαστικά από τα ίδια στοιχεία, αλλά
από στοιχεία, τα οποία συμβάλλουν στην ίδια λειτουργία, μπορούν όμως να έχουν
τελείως διαφορετικές συνθέσεις.
Πηγή: Κατρίτσης, Ε. Δ. (1985). Ανατομία Φυσιολογία.
Αθήνα: Ίδρυμα Ευγενίδου. Ανακτήθηκε από https://www.eef.edu.gr/media/2360/e_g00031.pdf
|
|
30.
|
Orina
|
|
|
Ορισμός:
Líquido excretado por los riñones, cuya composición es
bastante estable, si bien la proporción de los distintos componentes varía
según la dieta. En condiciones normales es transparente, de un color
anaranjado y ligeramente ácida.
Πηγή: Orina. (χ.χ.). Στο Diccionario médico. Clínica Universidad de Navarra. Ανακτήθηκε από https://www.cun.es/diccionario-medico/terminos/orina
|
|
Ούρα
|
|
Ορισμός:
Το σύνολο των ουσιών, που
αποβάλλονται από τους νεφρούς, αποτελεί το ούρο. Στα περισσότερα είδη των
ζώων και στον άνθρωπο το ούρο είναι υδαρές.
Πηγή: Σμοκοβίτης, Α. (2005). Ούρα. Στο Λεξικό όρων της
Φυσιολογίας και Φυσιοπαθολογίας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press
|
|
31.
|
Androsterona
|
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Los andrógenos son hormonas sexuales masculinas, cuyos principales
componentes son la testosterona, la androsterona y la androstendiona.
Πηγή: Rodríguez García, L.
(2015). Influencia del polimorfismo del receptor de andrógenos en la masa
ósea, masa muscular y condición física en niños y niñas (Διδακτορική διατριβή). Διαθέσιμο από: CHRIS. Universidad Las Palmas Gran
Canaria.
|
|
Ανδροστερόνη
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Περίπου το ήμισυ της
παραγόμενης τεστοστερόνης μεταβολίζεται στο ήπαρ σε ασθενή ανδρογόνα, όπως η
ανδροστερόνη, η ετιοχολανολονη και η επιανδροστερόνη.
Πηγή: Κόκκαλης, Δ. Ν. (2014). Αξιολόγηση του ειδικού
προστατικού αντιγόνου (psa) στον oρρό γυναικών ως δείκτη υπερανδρογοναιμίας
(Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/file/lib/default/data/1305814/theFile/1305815
|
|
32.
|
Feminidad
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
En la prensa femenina tradicional se asignaban como ámbitos «naturales»
de la feminidad el ámbito de lo doméstico (decoración, cocina, limpieza del
hogar), el ámbito de lo privado a través de la obsesión por la belleza y por
el cuidado del cuerpo en su lucha sin cuartel contra los estragos de la edad
(técnicas estéticas, salud, estilo, regímenes de adelgazamiento, moda), el
ámbito de lo afectivo (crianza y educación de hijos e hijas) y el ámbito de
lo banal («cotilleo» rosa sobre amores e infidelidades de la gente famosa).
Πηγή: Lomas, C. (2005). ¿El
otoño del patriarcado? El aprendizaje de la masculinidad y de la feminidad en
la cultura de masas y la igualdad entre hombres y mujeres. Cuadernos de
Trabajo Social, 18, 259-278. Ανακτήθηκε από
https://revistas.ucm.es/index.php/CUTS
|
|
Θηλυκότητα
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Το αγόρι σε αντίθεση με το κορίτσι προσπαθεί να μην είναι σαν τη μητέρα του εφόσον
είναι διαφορετικού φύλου. Κατανοεί τον ανδρισμό ως το αντίθετο της θηλυκότητας.
Έτσι, αν η θηλυκότητα είναι συνυφασμένη με
τη φροντίδα, την υπέρμετρη κατανόηση, την αφοσίωση,
άσχετα με το προσωπικό κόστος, ο ανδρισμός είναι τα αντίθετα.
Πηγή: Γενική Γραμματεία Ισότητας Φύλων (χ.χ.). Βία κατά
των γυναικών: Οδηγός συμβουλευτικής για τη βία. Ανακτήθηκε από
http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2018/07/%CE%9F%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%82-%CE%A3%CF%85%CE%BC%CE%B2%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7-%CE%92%CE%99%CE%91.pdf
|
|
33.
|
Fluidos humanos
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
La sangre y otros fluidos humanos (leche materna, placenta, saliva, orina
y excrementos) han sido empleados desde la antigüedad para el tratamiento de
diversas afecciones.
Πηγή: Rodríguez Calvo de
Mora, M. (2015). Efectos clínicos del suero autólogo y de sangre de cordón
en el ojo seco (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://riuma.uma.es/xmlui/bitstream/handle/10630/13329/TD_RODRIGUEZ_CALVO_DE_MORA.pdf?sequence=1&isAllowed=y
|
|
Ανθρώπινα υγρά
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Η ισονιαζίδη κατανέμεται
ευρέως στους περισσότερους ιστούς και ανθρώπινα υγρά, περνάει τον αιματοεγκεφαλικό
φραγμό ακόμα και σε έλλειψη φλεγμονής [140].
Πηγή: Νικολοπούλου, Μ.-Μ. (2012). Έλεγχος
λανθάνουσας φυματίωσης με την ταυτόχρονη διενέργεια φυματινοαντίδρασης και
δοκιμασίας προσδιορισμού ιντερφερόνης-γ σε πληθυσμιακές ομάδες με αυξημένο κίνδυνο
ανάπτυξης TBC (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/bitstream/123456789/7027/1/%CE%94.%20%CE%94.%20%CE%9D%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%9B%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%9B%CE%9F%CE%A5%20%CE%9C%CE%91%CE%A1%CE%99%CE%91%20-%20%CE%9C%CE%95%CE%9B%CE%99%CE%A4%CE%91.pdf
|
|
34.
|
Capitalización del
cuerpo
|
|
|
Ορισμός cuerpo:
Conjunto de los sistemas orgánicos que constituyen un ser vivo.
Πηγή: Cuerpo. (χ.χ.). Στο Diccionario de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/cuerpo?m=form
Ορισμός capitalización:
La capitalización (simple o compuesta) es el proceso
por el cual una determinada cantidad de capital aumenta de valor.
Πηγές: Capitalización (χ.χ.). Ανακτήθηκε από
https://economipedia.com/definiciones/capitalizacion.html
|
|
Κεφαλαιοποίηση του
σώματος
|
|
Ορισμός σώματος:
το σύνολο των στοιχείων που
συνθέτουν την υλική υπόσταση του ανθρώπου ή του ζώου
Πηγή: Σώμα. (χ.χ.). Στο Λεξικό της κοινής νεοελληνικής.
Ανακτήθηκε από
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CF%83%CF%8E%CE%BC%CE%B1&dq=
Ορισμός κεφαλαιοποίησης:
Ο υπολογισµός της αγοραίας
αξίας µιας επιχείρησης, όταν πολλαπλασιασθεί ο αριθµός των µετοχών που
κυκλοφορούν µε την τρέχουσα χρηµατιστηριακή αξία της µετοχής.
Πηγή: Παπαεμμανουήλ Αθανάσιος (χ.χ.). Λεξικό
χρηματοοικονομικών όρων. Ανακτήθηκε από http://www.papaem.gr/files/lexiko-xo-oroi.pdf
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
La masculinidad se sigue produciendo según un modelo de poder patriarcal
soberano, mientras que la feminidad se regula según un conjunto de técnicas
biopolíticas, higiénicas y eugenésicas destinadas a controlar la reproducción
de la población de la nación y de reducir la «desviación» entendida en
términos de clase, raza, sexualidad, enfermedad y discapacidad. En ambos
casos el objetivo es una capitalización total del ser vivo.
[Ο ανδρισμός συνεχίζει να
παράγεται σύμφωνα με ένα μοντέλο πατριαρχικής, κυρίαρχης εξουσίας, ενόσω η
θηλυκότητα ρυθμίζεται βάσει ενός συνόλου βιοπολιτικών τεχνικών και τεχνικών
υγιεινής και ευγονίας, οι οποίες προορίζονται να ελέγχουν την αναπαραγωγή του
πληθυσμού του έθνους και να μειώνουν την «παρέκκλιση» όπως νοείται με όρους
τάξης, φυλής, σεξουαλικότητας, ασθένειας και αναπηρίας. Και στις δύο
περιπτώσεις ο σκοπός είναι η ολοκληρωτική κεφαλαιοποίηση του έμβιου όντος.]
Πηγή: Preciado, P. B. (2020).
Testo Yonqui: Sexo, drogas y biopolítica (σσ. 128-129). Barcelona,
Anagrama.
|
|
Σχόλιο τεκμηρίωσης:
Ελλείψει ορισμού στη ΓΠ και
τη ΓΣ, αλλά και συγκειμένου στη ΓΣ, στα οποία να εμφανίζεται ο όρος αυτούσιος,
αφού ορίστηκαν τα επιμέρους συστατικά του διλεκτικού όρου, η κατανόηση
γίνεται μέσα από το ίδιο το βιβλίο, όπου ο συγγραφέας κάνει αναφορά στην
κεφαλαιοποίηση του έμβιου όντος.
|
|
35.
|
Homosexual
|
|
|
Ορισμός:
Término genérico que designa a alguien que generalmente
se siente atraído física/emocionalmente por personas del mismo sexo. Puede
aludir tanto a mujeres lesbianas como a hombres gays. En algunos países o
contextos, esta palabra puede tener connotaciones negativas, por lo que
muchas personas de orientación homosexual, especialmente si viven
abiertamente dicha orientación, prefieren emplear los términos lesbiana o
gay.
Πηγή: Glosario de términos
LGBT (χ.χ.). Ανακτήθηκε από
http://www.rainbowproject.eu/material/es/glossary.htm
|
|
Ομοφυλόφιλος
|
|
Ορισμός:
Τα άτομα κατηγοριοποιούνται
ως ομοφυλόφιλα με βάση το φύλο τους και το φύλο του σεξουαλικού συντρόφου
τους. Όταν το φύλο του συντρόφου είναι το ίδιο με το άτομο, τότε το άτομο
κατηγοριοποιείται ως ομοφυλόφιλο.
Πηγή:
Θεοφιλόπουλος, Θ. &
Παγάνης, Φ. (2019). Η ΛΟΑΤ κοινότητα και τα μέσα ενημέρωσης: οδηγός για
επαγγελματίες ΜΜΕ. Αθήνα: ΚΜΟΠ Κέντρο Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας
& Colour Youth Κοινότητα LGBTQ Νέων Αθήνας. Ανακτήθηκε από
https://www.colouryouth.gr/wp-content/uploads/2019/06/%CE%97-%CE%9B%CE%9F%CE%91%CE%A4-%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1-%CE%9C%CE%9C%CE%95_%CE%9F%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%95%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B5%CF%82.pdf
|
|
36.
|
Transexual
|
|
|
Ορισμός:
toda persona que se identifica con un género diferente o que expresa su
identidad de género de manera diferente al que le asignaron al nacer o sexo
biológico.
Πηγή: Universidad de la Rioja
(χ.χ.). Protocolo para el cambio de nombre de las personas
transexuales, transgénero e intersexuales en la Universidad de La Rioja. Ανακτήθηκε από https://www.unirioja.es/igualdad/archivos/Protocolo_igualdad.pdf
|
|
Τρανς άτομο:
|
|
Ορισμός τρανς:
άτομα που έχουν μία
ταυτότητα φύλου που είναι διαφορετική με το φύλο κατά τη γέννηση, καθώς και
άτομα τα οποία επιθυμούν να εκφράσουν την ταυτότητα του φύλου τους με
διαφορετικό τρόπο από το φύλο που είχαν κατά τη γέννηση.
Πηγή: Jurčić, M., Θεοφιλόπουλος, Θ., Μουδάτσου, Μ.,
Σεραφείμ, Ε., Φαρμακίδης, Κ. & Κωνσταντέλλου, Μ. (χ.χ.). Εργασία με
θύματα εγκλημάτων μίσους κατά ΛΟΑΤ ανθρώπων: Ένα πρακτικό εγχειρίδιο.
PRAKSIS - Προγράμματα Ανάπτυξης Κοινωνικής Στήριξης και Ιατρικής Συνεργασίας
& Colour Youth - Κοινότητα LGBTQ Νέων Αθήνας. Ανακτήθηκε από
https://www.colouryouth.gr/wp-content/uploads/2018/07/HANDBOOK-Working-with-Victims-of-Anti%E2%80%93LGBT-Hate-Crimes-GR.pdf
|
|
37.
|
Transexualidad
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
El hecho transexual implica la consideración de una
doble ontología. Por una parte, estaría el sexo biológico como una expresión
física y, por la otra, el sexo psicológico que se expresa a través de una
función llamada identidad sexual, que consiste en la convicción
que tenemos las personas de pertenecer a un sexo o al otro. Beatriz Preciado,
destacada pensadora y activista queer, se refiere y define, con respecto a
las estrategias de reasignación sexual en los transexuales, a esta doble
ontología: por un lado están los criterios de asignación de sexo, al nacer o prenatalmente,
que determinan que un cuerpo es masculino o femenino mediante un modelo de
reconocimiento visual, cuyos significantes (genitales, cromosomas u hormonas)
se consideran empíricos y científicos (ontología escópica: lo real es lo que
se ve) frente a la idea de que existe un sexo psicológico verdadero que es
distinto, en el caso de la transexualidad, de aquel que ha sido asignado en
el nacimiento, el sentimiento interior de ser un hombre o una mujer,
que pertenece a un modelo de lo radicalmente invisible, no representable (una
ontología inmaterial: lo real se esconde a los sentidos)xiii.
Πηγή: Hernández González, M.,
Rodríguez Morales, G. & García-Valdecasas Campelo, J. (2010). Género y
sexualidad: consideraciones contemporáneas a partir de una reflexión en torno
a la transexualidad y los estados intersexuales. Revista de la
Asociación Española de Neuropsiquiatría, 30(1), 75-91. Ανακτήθηκε από
http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0211-57352010000100004&lng=es&tlng=es
|
|
Τρανς κατάσταση
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Επίσης, μη επιθυμητός όρος
από μέρος της τρανς κοινότητας, παρότι χρησιμοποιείται συχνά στα μέσα
ενημέρωσης, είναι ο όρος τρανσέξουαλ (στα αγγλικά transsexual). Αυτό διότι
συνδέει την τρανς κατάσταση με το ανατομικό φύλο (sex στα αγγλικά),
ενώ η τρανς υπόσταση συνδέεται με το κοινωνικό φύλο (gender στα αγγλικά) του
προσώπου. Γι’ αυτό άλλωστε πλέον διεθνώς υιοθετείται απ’ την τρανς κοινότητα
ο όρος transgender, αντί του transsexual. Επιπλέον, γιατί και αυτός ο όρος
είναι συνδεδεμένος με τους ταξινομητικούς καταλόγους ψυχικών διαταραχών, μέσω
του παραγώγου του «τρανσεξουαλισμός» (transsexualism). Συνεπώς, αν και μέρος
ανθρώπων που αυτοπροσδιορίζονται ως τρανς, θεωρούν τον όρο τρανσέξουαλ
επιθυμητό, καλύτερα είναι να αποφεύγεται η χρήση του, για όλους τους παραπάνω
λόγους.
Πηγή: Γαλανού, Μ. (2014). Ταυτότητα και έκφραση φύλου:
ορολογία, διακρίσεις, στερεότυπα και μύθοι. Αθήνα: Σωματείο υποστήριξης
διεμφυλικών. Ανακτήθηκε από
https://transgendersupportassociation.files.wordpress.com/2014/11/001-106-tautotita-kai-ekfrasi-filou.pdf
|
|
38.
|
Sustancia química
|
|
|
Ορισμός:
“Sustancia química es materia de composición constante, mejor
caracterizada por las entidades de las que está compuesta (moléculas,
unidades fórmula, átomos). Caracterizada por propiedades físicas como
densidad, índice de refracción, conductividad eléctrica, punto de fusión,
etc.” (Mcnaught y
Wilkinson, iupac, 1997).
Πηγή: Garritz, A., Sosa, P.,
Hernández-Millán, G., López-Villa, N. M., Nieto-Calleja, E., Reyes-Cárdenas,
F. M. & Robles Haro, C. (2013). Una secuencia de enseñanza/aprendizaje
para los conceptos de sustancia y reacción química con base en la Naturaleza
de la Ciencia y la Tecnología. Educación
Química, 24(4), 439-450. doi:https://doi.org/10.1016/S0187-893X(13)72499-6
|
|
Χημική ουσία
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Νευροδι-αβιβαστής καλείται
μία χημική ουσία η οποία εκκρίνεται, απελευθερώνεται από την προσυναπτική
νευρική απόληξη στη συναπτική σχισμή και η οποία δρα στη μετασυναπτική
περιοχή όπου και πυροδοτεί μια αλληλουχία γεγονότων που οδηγούν είτε σε
διέγερση είτε σε αναστολή της δραστηριότητας του μετασυναπτικού κυττάρου.
Πηγή: Παπαθεοδωρόπουλος, Κ. 2015. Νευροδιαβιβαστές.
[Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Παπαθεοδωρόπουλος, Κ. 2015. Έννοιες στην
επιστήμη της μνήμης. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών
Βιβλιοθηκών. κεφ 27. Διαθέσιμο από: http://hdl.handle.net/11419/3265
|
|
39.
|
Castración
|
|
|
Ορισμός:
en los animales domésticos es cualquier cirugía destinada a retirar los
órganos sexuales, los testículos de un macho o los ovarios en las hembras.
Πηγή: Instituto Nacional de
las Cualificaciones (2011). Glosario de términos utilizados en
asistencia a la gestión y control sanitario de animales de granja y
producción. Ανακτήθηκε από
https://incual.mecd.es/documents/20195/1873855/AGA625_3+-+A_GL_Documento+publicado/679b63c6-7ea0-4d49-8c12-283491ddfb0c
|
|
Ευνουχισμός
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Η ψυχολογική επίδραση της
ορχεκτομής στους ασθενείς είχε υποεκτιμηθεί στο παρελθόν, ωστόσο, σε αρκετές
μελέτες φαίνεται ότι η πλειονότητα των ασθενών προτιμούν το φαρμακευτικό
ευνουχισμό αντί του χειρουργικού.8,9
Πηγή: Τσαγκατάκη, Ε. (2012). Σχεδιασμός και σύνθεση
νέων αμινο-στεροειδών (Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
https://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/6971/3/Nimertis_Tsagkataki%28phar%29.pdf
|
|
40.
|
Órganos reproductores
internos
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Para Money (1977) el elemento central está en la “secuencia de la
diferenciación” que comienza con el dimorfismo de los cromosomas sexuales y
prosigue con la diferenciación de los órganos reproductores internos y luego
de los órganos genitales externos que conllevan una asignación diferencial
del sexo en el nacimiento, luego del sexo de educación (identidad/ rol de
género infantil), la diferenciación hormonal en la pubertad y, finalmente, la
identidad /rol de género en la edad adulta, que incluye especialmente
comportamientos diferenciados en materia de erotismo y amor.
Πηγή:
García Ruiz, M. & De Dios del Valle, R. (2000). Transexualidad: una
revisión del estado actual del tema. Anuario de sexología, 6, 127-141.
Ανακτήθηκε από
https://www.aeps.es/download/153/anuarios-aeps/2039/6-anuario-2000.pdf
|
|
Εσωτερικά αναπαραγωγικά
όργανα
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Η πρόσβαση στα εσωτερικά
αναπαραγωγικά όργανα επιτυγχάνεται μέσω μιας τομής στην κοιλία, είτε κάθετα
είτε εγκάρσια στο κάτω μέρος της κοιλιάς. Με τον τρόπο αυτό ανοίγεται η
κοιλιακή κοιλότητα και απομακρύνεται η μήτρα μαζί με τον τράχηλο.
Πηγή: Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογική Εταιρεία
(χ.χ.). Κοιλιακή Υστερεκτομή. Συναίνεση ύστερα από ενημέρωση. Ανακτήθηκε
από
https://hsog.gr/wp-content/uploads/2017/11/Koiliaki_Ysterektomi.pdf
|
|
41.
|
Útero
|
|
|
Ορισμός:
Órgano muscular hueco de las hembras de los mamíferos, situado en el interior de la pelvis,
donde se produce la hemorragia menstrual y se desarrolla el feto hasta el parto.
Πηγή: Útero. (χ.χ.). Στο Diccionario
de la lengua española. Ανακτήθηκε από
https://dle.rae.es/%C3%BAtero?m=form
|
|
Μήτρα
|
|
Ορισμός:
H μήτρα είναι το όργανο στο
οποίο αναπτύσσεται και συγκρατείται το έμβρυο κατά τη διάρκεια της
εγκυμοσύνης. Στο κατώτερο τμήμα της μήτρας υπάρχει ένα στενό πέρασμα μήκους
2-3 cm που αποτελεί τον τράχηλο της μήτρας και βρίσκεται ακριβώς εκεί που
τελειώνει ο κόλπος.
Πηγή: Καρκίνος τραχήλου μήτρας (χ.χ.). Ανακτήθηκε από
https://www.metropolitan-hospital.gr/el/%CF%85%CF%80%CE%B7%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%85%CF%80%CE%B7%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%B1%CF%80%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BF%CE%B3%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1/%CF%85%CF%80%CE%B7%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%B9%CE%B5%CF%83/%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%87%CE%AE%CE%BB%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%82
|
|
42.
|
Queratinización
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Otra característica del carcinoma escamoso es que forma perlas córneas
que son lesiones relativamente grandes donde se distingue claramente
queratinización de las células, y un citoplasma expandido..13,12
Πηγή: Criado Daza, M. (2010).
Estudio de la población de cáncer de pulmón en un hospital y adecuación de
la práctica clínica en el área farmacológica al Proceso Asistencial Integrado
(Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://digibug.ugr.es/bitstream/handle/10481/4869/18655415.pdf?sequence=1&isAllowed=y
|
|
Κερατινοποίηση
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Η επιδερμίδα του ανθρώπου
ανανεώνεται κάθε 15- 30 ημέρες, ανάλογα με την περιοχή του σώματος, την
ηλικία και άλλους παράγοντες. Τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας της
επιδερμίδας υφίστανται βαθμιαία μετατροπή μέχρι την κερατινοποίηση της
επιφανειακής στοιβάδας.
Πηγή: Παπαγεωργάκη, Α. (2018). Μορφοποίηση παραγόντων
κατά της τριχόπτωσης σε νέους καλλυντικοτεχνικούς φορείς και εκτίμηση της
δράσης αυτών (Μεταπτυχιακή εργασία). Ανακτήθηκε από
https://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/11927/1/Master-Katerina%20papageorgaki.pdf
|
|
43.
|
Célula epitelial
|
|
|
Ορισμός:
Célula derivada de cualquiera de las tres hojas
blastodérmicas que se diferencia específicamente para formar el revestimiento
de superficies o para segregar sustancias que cubran las necesidades
metabólicas del organismo.
Πηγή: Célula epitelial. (χ.χ.). Στο Humanterm UE. Plataforma Colaborativa. Ανακτήθηκε από https://humantermuem.es/content/c%C3%A9lula-epitelial/
|
|
Επιθηλιακό κύτταρο
|
|
Ορισμός:
Τα επιθηλιακά κύτταρα
περιβάλλουν κοίλα όργανα και αυλούς του σώματος και ελέγχουν την κίνηση των
ουσιών που διακινούνται μέσω της επιφάνειάς τους.
Πηγή: Vander, A., Sherman, J.,
Luciano, D. & Τσακόπουλος, Μ. (2001). Φυσιολογία
του ανθρώπου. Mηχανισμοί της λειτουργίας του οργανισμού. (8η έκδ., Τόμ. Ι). (Ν. Γελαδάς & Μ.
Τσακόπουλος, Επιμ.). Αθήνα: Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδη
|
|
44.
|
Vagina
|
|
|
Ορισμός:
Órgano genital femenino que continúa al útero y se abre en el vestíbulo
vaginal, limitado por los labios menores de la vulva. Presenta una cavidad
virtual, pues las dos paredes anterior y posterior de la vagina están
adosadas.
Πηγή: Vagina. (χ.χ.). Στο Diccionario médico. Clínica Universidad de Navarra. Ανακτήθηκε από https://www.cun.es/diccionario-medico/terminos/vagina
|
|
Κόλπος
|
|
Ορισμός:
Ο κόλπος είναι ένας
ινομυώδης σωλήνας που υποδέχεται το πέος κατά τη σεξουαλική επαφή. Έχει μήκος
περίπου 7,5-9 cm και βρίσκεται μεταξύ ουροδόχου κύστης και εντέρου. Το
τοίχωμά του παρουσιάζει πτυχές, για να εκτείνεται κατά τη σεξουαλική επαφή.
Στο άνω μέρος του (θόλο), προβάλλει ο τράχηλος της μήτρας, ενώ το κάτω μέρος
του καταλήγει στο αιδοίο.
Πηγή: Ευγονία (χ.χ.). Ανθρώπινη αναπαραγωγή. Ανακτήθηκε
από
https://www.eugonia.com.gr/downloads/EUGONIA_TOMOS_A_anthropini_anaparagogi.pdf
|
|
45.
|
Vesícula seminal
|
|
|
Ορισμός:
Pequeño saco, varicoso, situado, como un divertículo, en cada uno de los
conductos deferentes, en su porción terminal. Se encuentra adosada a la base
de la vejiga urinaria. El conducto de la vesícula seminal y el deferente
forman el conducto eyaculador, que desemboca en la uretra prostática. Se le
llama también glándula seminal.
Πηγή: Vesícula seminal. (χ.χ.). Στο Diccionario médico. Clínica Universidad de Navarra. Ανακτήθηκε από https://www.cun.es/diccionario-medico/terminos/vesicula-seminal
|
|
Σπερματοδόχος κύστη
|
|
Ορισμός:
Οι
σπερματοδόχες κύστεις είναι μικροί σάκοι μήκους 5 εκατοστών και παράγουν ένα
κολλώδες υγρό, που αποτελεί το 60-70% του σπερματικού υγρού. Το υπόλοιπο
30-40% προέρχεται από τον προστάτη.
Πηγή: Η αναπαραγωγική λειτουργία του άντρα (χ.χ.).
Ανακτήθηκε από
http://www.imop.gr/provlhmata-gonimothtas/h-anaparagwgikh-leitourgia-tou-antra#spermatodoxes%20kisteis
|
|
46.
|
Sexo psicológico
|
|
|
Ορισμός:
Es el cúmulo de las experiencias y vivencias psíquicas de una persona
como mujer y como hombre. Es el proceso en el que el/la sujeto toma
conciencia de pertenecer a un sexo específico donde puede coincidir o no con
el sexo biológico, esta toma de conciencia tiene a estar influenciada por el
contexto familiar, social y educativo.
Πηγή: Mercado Colmenero, R.
(2018). Rompiendo la brecha de la heteronormatividad. Identidad de género y
nuevas tendencias sexuales en educación primaria. Revista Internacional de
Apoyo a la Inclusión, Logopedia, Sociedad y Multiculturalidad, 4(3),
165-173. doi:https://doi.org/10.17561/riai.v4.n3.11
|
|
Ψυχολογικό φύλο
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Από πολύ νωρίς καθορίζεται
και στα δύο φύλα η ψυχοσεξουαλική κατεύθυνση. Πέρα από το χρωμοσωμικό φύλο
και την ανατομική εμφάνιση (άρρεν ή θήλυ), πολύ μεγάλη σημασία έχει το
ψυχολογικό φύλο. Ήδη μέχρι περίπου την ηλικία των δύο ετών, το ψυχολογικό
φύλο έχει σταθεροποιηθεί και το παιδί «αισθάνεται» σαν αγόρι ή κορίτσι. H
καθιερωμένη (όχι και απαραίτητα σωστή) διαφορετική αντιμετώπιση και ενδυμασία
των δύο φύλων έχει κάνει τους γονείς (και/ή το άμεσο περιβάλλον του) από
νωρίς να αντιμετωπίζουν και να ντύνουν το παιδί τους ανάλογα με το ανατομικό
φύλο του και το παιδί ανταποκρίνεται σε αυτό τον ρόλο. Έτσι, το ψυχολογικό
φύλο του παιδιού έχει αναπτυχθεί από νωρίς.
Πηγή: Ιατράκης, Γ. 2015. Φυσιολογία του αναπαραγωγικού
συστήματος της γυναίκας-Γεννητικός κύκλος-Ορμονικές επιδράσεις. [Κεφάλαιο
Συγγράμματος]. Στο Ιατράκης, Γ. 2015. Γυναικολογικά προβλήματα και
λύσεις. [ηλεκτρ. βιβλ.]. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών
Βιβλιοθηκών. κεφ. 1. Διαθέσιμο στο:
http://hdl.handle.net/11419/1863
|
|
47.
|
Animalidad
|
|
|
Επεξηγηματικό συγκείμενο:
Detengámonos un momento en analizar lo que implica afirmar que el hombre
es un animal racional. Lo primero que se desprende de tal afirmación, y que
muchas veces no se tiene en cuenta, es la animalidad. El hombre es, ante todo
y sobre todo, un animal, como claramente se encarga de destacar Aristóteles
en el De Anima, puesto que el hombre comparte con todo el reino las
facultades vegetativa y sensitiva, lo cual conlleva, por un lado, la
presencia y deseo de satisfacción de ciertas necesidades, especialmente las
nutritivas y sexuales, que conducen a la salvaguarda de la existencia y a la
reproducción; por otra parte, todo animal se caracteriza por algún tipo de
percepción, fuente de apetitos, de las decisivas sensaciones de placer y
dolor y, en última instancia, del movimiento del individuo; sensaciones que,
además, pueden almacenarse en ese receptáculo que es la memoria y
configurarse gracias a la facultad de la imaginación.
Πηγή: García Peña, I.
(2010). Animal racional: breve historia de una definición. Anales del
Seminario de Historia de la Filosofía, 27, 295-313. Ανακτήθηκε από
https://revistas.ucm.es/index.php/ASHF/article/download/ASHF1010110295A/4605/
|
|
Ζωώδης φύση
|
|
Επεξηγηματικό
συγκείμενο:
Στην Ανθρωπολογία
του ο Kant παρουσιάζει την εικόνα του ανθρώπου ως μια δυναμική διαδικασία
κοινωνικοποίησης και ανάπτυξης της ανθρώπινης ουσίας μέσω αυτοϋπερβάσεων των
εμποδίων που θέτει η ζωώδης φύση του.
Πηγή:
Μανιάτης, Γ. (1995).
Ανθρώπινη φύση και ιστορία. Η διαμάχη Kant -
Herder. Αξιολογικά,
8, 48-69. doi:https://doi.org/10.26220/axi.1184
|
|
48.
|
Estrógenos
|
|
|
Ορισμός:
Los estrógenos son hormonas esteroideas secretadas tanto en mujeres como
en hombres, aunque lo hacen en mayor cantidad en mujeres a partir de los
ovarios y por transformación de otras moléculas, entre ellas andrógenos,
procedentes del tejido adiposo (Bellido y Hill Gallant, 2014).
Πηγή: Rascón Pérez, J.
(2017). Análisis de las diferencias sexuales en la morfología del
esqueleto y de la distribución de caracteres de interés relacionados con el
sexo. Estudio de dos series medievales de la Península Ibérica (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε από
https://repositorio.uam.es/bitstream/handle/10486/680138/rascon_perez_josefina.pdf?sequence=1
|
|
Οιστρογόνα
|
|
Ορισμός:
Τα οιστρογόνα είναι,
καταρχήν, οι ορμόνες από τις οποίες εξαρτώνται τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά
του θηλυκού φύλου και οι οποίες προκαλούν το φαινόμενο του οίστρου.
Οιστρογόνα παράγονται, σε
ποικίλο βαθμό, στις ωοθήκες (ωοθυλάκιο, κυρίως, και ωχρό σωμάτιο), στον
πλακούντα, στους όρχεις και στη φλοιώδη μοίρα των επινεφριδίων (και των δύο
φύλων).
Πηγή: Σμοκοβίτης, Α. (2005). Οιστρογόνα. Στο Λεξικό
όρων της Φυσιολογίας και Φυσιοπαθολογίας. Θεσσαλονίκη: University Studio
Press
|
|
49.
|
Progesterona
|
|
|
Ορισμός:
Hormona esteroidea progestacional. Desempeña un papel importante en el
ciclo ovárico. Se produce en el cuerpo lúteo (o amarillo) del ovario y lleva
la mucosa uterina (endometrio) a la fase de secreción, fase en la que tiene
lugar la anidación del cigoto (si es que la ovulación fue seguida de
fertilización). Durante el embarazo disminuye las contracciones uterinas y
favorece el crecimiento de la placenta y de las glándulas mamarias.
Πηγή: Progesterona. (χ.χ). Στο Diccionario médico. Clínica Universidad de Navarra. Ανακτήθηκε από https://www.cun.es/diccionario-medico/terminos/progesterona
|
|
Προγεστερόνη
|
|
Ορισμός:
Η κύρια πηγή παραγωγής
προγεστερόνης (ορμόνης) στον οργανισμό είναι το ωχρό σωμάτιο. Προγεστερόνη
παράγεται, όμως, και στο ωοθυλάκιο, στον πλακούντα, καθώς και στη φλοιώδη
μοίρα των επινεφριδίων (και στα δύο φύλα). Η επίδραση της προγεστερόνης στους
ιστούς «στόχος» (οι κυριότεροι από τους οποίους είναι η μήτρα, ο ωαγωγός, ο
κόλπος και ο μαστός) προϋποθέτει την επίδραση των οιστρογόνων στους ιστούς
αυτούς. Στη μήτρα η προγεστερόνη προετοιμάζει, γενικά, το ενδομήτριο
για την εγκατάσταση του γονιμοποιημένου ωαρίου (της βλαστοκύστης) και για τη
διατήρηση της μήτρας σε μία κατάσταση ευνοϊκή για τη φυσιολογική εξέλιξη της
κυοφορίας.
Πηγή: Σμοκοβίτης, Α. (2005). Προγεστερόνη. Στο Λεξικό
όρων της Φυσιολογίας και Φυσιοπαθολογίας. Θεσσαλονίκη: University Studio
Press
|
|
50.
|
Molécula
|
|
|
Ορισμός: Unidad mínima de una
sustancia que conserva sus propiedades químicas. Puede estar formada por átomos iguales o diferentes.
Πηγή: Molécula.
(χ.χ.). Στο Dicciomed.
Universidad de Salamanca. Ανακτήθηκε από https://dicciomed.usal.es/palabra/molecula
|
|
Μόριο
|
|
Ορισμός:
Μόριο είναι το μικρότερο
κομμάτι μιας καθορισμένης ουσίας (ένωσης ή στοιχείου) που μπορεί να υπάρξει
ελεύθερο, διατηρώντας τις ιδιότητες της ύλης από την οποία προέρχεται.
Πηγή: Λιοδάκης, Σ., Γάκης, Δ., Θεοδωρόπουλος, Δ.,
Θεοδωρόπουλος, Π. & Κάλλης, Α. (χ.χ.). Χημεία. Ινστιτούτο
Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Ανακτήθηκε από
http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2756/Chimeia_A-Lykeiou_html-empl/index1_3.html
|
