Οι λίμνες της Βόρειας Αμερικής [ποίηση]

Το ποίημα Οι λίμνες της Βόρειας Αμερικής του José Daniel Espejo κυκλοφορεί από τις εκδόσεις LIBROFILO & CO σε μετάφραση Κωνσταντίνου Παλαιολόγου

[από τον πρόλογο του βιβλίου]

Το καλοκαίρι του 2021, το δεύτερο καλοκαίρι της πανδημίας, οδηγώ από τη Μάλαγα στη Μαδρίτη, ακούγοντας Radio Nacional de España: ειδήσεις, τραγούδια, προγράμματα συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων (αυτά που τόσο λείπουν από το ελληνικό ραδιόφωνο και τα οποία στην Ισπανία έχουν το δικό τους όνομα: tertulias). Σε μια από αυτές τις tertulias ακούω να μιλούν για κάποιον ποιητή που κέρδισε κάποιο βραβείο. Δεν συγκρατώ το όνομά του∙ υπάρχουν χιλιάδες ποιητές και ποιήτριες που γράφουν στην Ισπανία σήμερα και είναι δεκάδες τα βραβεία που απονέμονται κάθε χρόνο. Αυτό που με κάνει να ακούσω πραγματικά αυτά που λέγονται για τον εν λόγω ποιητή είναι ο τόνος στην φωνή της γυναίκας που μιλάει γι’ αυτόν: είναι ο τόνος φωνής ενός συγκινημένου ανθρώπου. Στη συνέχεια η φωνή διαβάζει κάποια ποιήματα που μου αρέσουν πολύ [αργότερα, θα συνειδητοποιούσα ότι επρόκειτο για αποσπάσματα από ένα μακρύ αυτοβιογραφικό ποίημα με τίτλο: Οι λίμνες της Βόρειας Αμερικής]. Αυτό ήταν: το ανώνυμο, ενδεχομένως αδιάφορο στα αφτιά μου, βιβλίο έγινε «εμμονή». Το αναζήτησα αμέσως μόλις έφτασα στη Μαδρίτη, το βρήκα με κάποια δυσκολία, είναι η αλήθεια [οι εκδόσεις Pre-Textos, από τη Βαλένθια, που εξέδωσαν το βιβλίο, είναι ένας ιστορικός εκδοτικός οίκος μεν, δεν παύει να είναι περιφερειακός δε] και το μετέφρασα αμέσως, εκείνο το ίδιο καλοκαίρι. Μια πρώτη εκδοχή της μετάφρασής μου εμφανίστηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Χάρτης του Δημήτρη Καλοκύρη (τεύχη 37, 38 και 39, από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 2022).

            Έχω διαβάσει πολλές φορές αυτό το απίστευτα αληθινό και δίχως φτιασιδώματα ποίημα του ποιητή από τη Μούρθια που καταγράφει με ειλικρίνεια τη ζωή ως λογοτεχνία μέσα από το σπαραγμό και την ομορφιά/ασχήμια της καθημερινότητας, και πάντα με συγκινεί όπως τότε στην εθνική οδό που ενώνει την Ανδαλουσία με τη Μαδρίτη. Του το είπα, μήνες αργότερα, και του ίδιου του ποιητή, όταν μιλήσαμε με αφορμή την παραχώρηση των δικαιωμάτων έκδοσης στην ελληνική γλώσσα στην αεικίνητη και ανήσυχη Μαρία Γυπαράκη, κι εκείνος μού απάντησε: «Τι μεγάλη χαρά μού δίνεις! Ευχαριστώ, ευχαριστώ, ευχαριστώ! Θεωρώ, αυτή τη στιγμή, ότι είμαι ο πιο τυχερός ποιητής στον κόσμο. Είναι η πρώτη φορά που κάποιο από τα μικρά μου βιβλία θα εμφανιστεί σε κάποια άλλη γλώσσα και είμαι πολύ περήφανος που αυτή είναι η όμορφη, αιώνια, φωτεινή ελληνική γλώσσα. Νιώθω τεράστια ευγνωμοσύνη!».

Η ευγνωμοσύνη είναι όλη δική μας, Χοσέ Ντανιέλ.    

 

Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Ιούλιος 2023